پنوماتیک Pneumatic به معنی هوا است در واقع به فناوری هوای فشرده پنوماتیک گفته میشود و در برخی موارد مهندسین مکانیک به آن نیوماتیک میگویند. گازهای خشک شده به دو صورت غیرخشک و خشک وجود دارند که برای انجام کار، متوقف کردن و راهاندازی یک عملگر استفاده میشوند. در واقع سیستم پنوماتیک هوا را جذب و آن را به مدار منتقل میکند تا انرژی موردنیاز تامین شود. پنوماتیک از گازهای با قابلیت تراکمپذیری بالا و از سیالاتی مانند هوا و گاز خالص استفاده مینماید؛ ولی سیستم هیدرولیک از سیالات مایعی مانند روغن هیدرولیکی استفاده میکند.
پنوماتیک در صنایع مختلفی مانند صنایع چوب، صنایع غذایی، صنایع دارویی، صنایع نفت، صنایع گاز و حتی صنایع شیمیایی برای این که سیستمها و کنترل ابزار دقیق اتوماتیک شوند، کاربرد دارد. تعیین وضعیت عملکنندهها از طریق عناصر کنترل نهایی و اجرای کار (عملکنندهها) از دیگر موارد کاربرد پنوماتیک هستند. بخش مهمی در فرآیندهای تولیدی انتقال دادن انرژی در صنعت است که با روش مختلفی مانند انتقال الکتریکی، انتقال مکانیکی و سیالات تحت فشار انجام میشود. روش انتقال در هر یک از موارد گفته شده، متفاوت است. در این مطلب از مجموعه هیدرولیک نادری بزرگترین وارد کننده مستقیم و مرکز خرید، فروش و تعمیر محصولات و پمپ هیدرولیک و پنوماتیک با بیش از ۲۰سال سابقه به بررسی پنوماتیک پرداختهایم.
سیستم پنوماتیک چیست؟
به سیستمی که برای انجام کارها از هوای فشرده استفاده شود، سیستم پنوماتیک گفته میشود. سیستم Pneumatic علاوه بر صنایع در زندگی روزمره هم استفاده میشود. به طور مثال برای جرمگیری دندانها دندانپزشکان از نیروی پنوماتیکی استفاده میکنند. برخی از سازههای موسیقی از هوا برای عملکرد صحیح خود استفاده خواهند کرد.
در تاسیسات ثابت هم از پنوماتیک استفاده میشود. مانند کارخانههای که از هوای فشرده استفاده میکنند. یک سیستم پنوماتیک از قسمتهای مختلفی مانند کاهنده صدا، پخش خلا، شیلنگها، لولهها، اتصالات، شیرها، سیلندر هوا و کمپرسور هوا تشکیل شده است. از مزیتهای این سیستم میتوان به گزینههای زیر اشاره کرد:
- سازگار با محیط
- بسیار ارزان و اقتصادی
- طول عمر بالا در تمامی قطعات
- افزایش نیرو
- بازده بالا
- طراحی ساده
برای بارهای سنگین این سیستم مناسب نیست و عملکرد قطعات با تغییر میزان فشار تحت تاثیر قرار میگیرد و باعث پایین آمدن دقت سیستم میشود. در واقع این سیستم با تبدیل نیرو به انرژی پتانسیل کار میکند و با عملکرد سیستم این انرژی پتانسیل به انرژی جنبشی تبدیل میشود. در واقع توسط دو قسمت پیستون و شاتون تبدیل انرژی انجام میشود. یعنی در چهار جهت چپ، راست، پایین و بالا پیستون حرکت خطی دارد.
سیستم پنوماتیک چگونه کار می کند؟
هر سیستم پنوماتیک از اجزایی مانند کمپرسور، مخزن هوا، مدارها و شیرها تشکیل شده است و با این اجزا میتواند، کار کند. در واقع تمام قدرت دستگاههای پنوماتیکی از هوای فشرده تامین میشوند. این سیستم برای این که کار خود را شروع کند باید از دو بخش زیر تشکیل شده باشد:
- بخش اول سیستم (کمپرسور هوا) هوا باید به صورت فشرده در آید.
- بخش دوم (محرک) هوای فشرده برای نگهداشتن یک جسم، بلند کردن و حرکت دادن استفاده میشود.
هر سیستم پنوماتیک نیاز دارد کمپرسور هوای فشرده را به محرک انتقال دهد که توسط سیستم لولهکشی این کار انجام خواهد شد. در واقع این کار را مدار پنوماتیک انجام میدهد. برای کنترل ورود و خروج هوا از دو بخش شیرها و سوپاپها استفاده میشود که این برای عملکرد سیستم پنوماتیک لازم است.
مخزن هوا را در رابطه با عملکرد سیستم پنوماتیک نباید نادیده گرفت. با توجه به این که هوا ویژگی تراکمپذیری بالایی دارد در صورت عدم وجود مخزن هوا باعث آهسته شدن کارکرد سیستم میشود. به همین دلیل فقط از اتصال کمپرسور به محرک یا لولهها استفاده میشود. در نهایت به مخزنی نیاز است تا هوای فشرده در آن ذخیره شود و در زمان نیاز به سیستم وارد شود.
از پنوماتیک در چه مواردی استفاده میشود؟
از ابزارهای مختلفی برای اتصال قسمتهای مختلف سیستم پنوماتیک استفاده میشود. به طور کلی هر کاری که با دو سیستم هیدرولیک و یا الکتریکی انجام شود به وسیله سیستم پنوماتیک هم میتوان آن را اجرا کرد. در ماشینآلات صنعتی نسبت به تمام دستگاه بیشتر از پنوماتیک استفاده میشود. از کاربردهای پنوماتیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای جابهجایی بازوی رباتها
- دوشیدن شیر دامها در صنایع لبنی
- برای انتقال کالاها به وسیله لولههای هوا در بانکها، رستورانها و بیمارستانها استفاده میشود.
- متوقف کردن قطارها و متوقف کردن خودروهای سنگین
- ارگهای بزرگ کلیسایی
- پردازش اطلاعات به منظور تعیین وضعیت عملکنندهها، تعیین وضعیت پردازشگرها و عملکنندهها
- لود کردن بارهای سبک
سیستمهای پنوماتیک طول عمر بالایی دارند. به همین دلیل قطعات آنها دچار خرابی نمیشوند. برای خرید محصولات پنوماتیک و هیدرولیک و گرفتن خدمات مانند تعمیرات همین سیستم پنوماتیک کافی است با مجموعه هیدرولیک نادری ارتباط بگیرید.
سایت: hydkala.com
شماره تماس: ۰۹۱۲۰۱۹۹۵۱۷
پنوماتیک بهتر است یا هیدرولیک؟
برای انتقال نیروی خاصه از دو سیستم هیدرولیک و پنوماتیک استفاده میشود. این دو سیستم با فاصله زیاد از کمپرسور خود بدون نیاز به استفاده از تسمه یا دنده عملکرد مناسبی دارند. این دو سیستم قدرت بالایی دارند و از وزن کمی برخوردار هستند.
-
توان تولیدی
هنگامی که به توان تولیدی متوسط و سرعت بالا نیاز باشد و دقت کار اهمیت چندانی نداشته باشد از سیستم پنوماتیک استفاده میشود. در شرایطی که دمای هوا متغیر باشد باعث اختلال در عملکرد سیستم پنوماتیک میشود.
- دقت
ماشینآلات پنوماتیکی از دقت و سرعت پاسخگویی کمتری نسبت به سیستمهای هیدرولیکی برخوردار هستند.
- کنترل
ابزارهای پنوماتیکی در مقایسه با موتورهای الکتریکی از چرخ دندههای سنگین با اینرسی بالا برخوردار هستند و به قدرت زیادی برای شروع و پایان کار نیازی نیست. البته با توجه به نوع استفادهای سیستمهای پنوماتیکی و هیدرولیکی مزیتهای خاصی دارند.
- سادگی استفاده
ابزارهای پنوماتیکی نیرو و فشار کمتری دارند و از ابعاد و وزن کمتری برخوردار هستند. این ابزارها از پلاستیکهای سبک تولید میشوند و ابزارهای هیدرولیکی که از قطعات فلزی ساخته شدهاند، نیرو و فشار بیشتری را میتوانند، تحمل کنند.
- ایمنی در کار
در هر دو سیستم احتمال نشت گاز و سیالات وجود دارد. در سیستمهای هیدرولیکی سیالات اشتعالپذیر هستند و نسبت به سیستمهای پنوماتیکی ایمنی کمتری دارند.