روماتیسم یک بیماری شایع همراه با التهاب مزمن در مفاصل است. این بیماری با توجه به نوع آن باعث درد و آسیب در مفاصل، استخوانها و دیگر قسمتهای بدن میشود. آرتروز یک بیماری بدون التهاب و شایع است که بالغ بر ۱۰۰ نوع دارد. در واقع ۴۰ درصد از مردان و ۴۷ درصد از زنان در طول زندگی خود به آرتروز مبتلا میشوند. تحقیقات نشان میدهند رژیم غذایی مناسب و حذف کردن برخی از خوراکی ها ممکن است علایم روماتیسم و آرتروز را کاهش داده و کیفیت زندگی را بهتر کند پس باید بدانیم چه غذاهای برای روماتیسم بد است. در ادامه به بررسی ۸ غذا و نوشیدنی مضر برای این بیماری می پردازیم که بیماران روماتیسمی از این ۸ ماده غذایی پرهیز کنند.
۸ غذا و نوشیدنی مضر برای بیماری روماتیسم مفصلی
-
۱. قندهای افزودنی
یکی از غذاهای ممنوعه در روماتیسم قند و شکر است. بهتر است مصرف قند و شکر را کاهش دهید به خصوص اگر مبتلا به روماتیسم هستید. قندهای افزودنی در شکلات، نوشابه، بستنی و بسیاری از خوراکی های دیگر یافت میشود. یک پژوهش بر روی ۲۱۷ نفر با بیماری روماتیسم مفصلی گزارش داد که در میان ۲۰ غذا، نوشابه قندی و دسرها علایم روماتیسم را به شدت افزایش میدهند. به علاوه نوشیدنی های قندی مانند نوشابه باعث افزایش ریسک ابتلا به روماتیسم میشوند.
برای مثال در یک تحقیق بر روی ۱۲۰۹ فرد بزرگسال در سنین ۲۰ تا ۳۰ سال، گزارش شد که افرادی که ۵ بار در هفته نوشیدنی های قندی مصرف میکنند در مقایسه با افرادی که نوشیدنی های قندی کمتری مصرف میکنند ۳ برابر بیشتر در معرض ابتلا به روماتیسم قرار دارند. علاوه بر این یک تحقیق بزرگ بر روی دویست هزار زن نشان داد که افزایش ریسک ابتلا به روماتیسم با مصرف نوشیدنی های قندی رابطه مستقیم دارد.
-
۲. گوشت قرمز فرآوری شده
برخی تحقیقات ارتباط بین مصرف گوشت قرمز و افزایش التهاب را نشان میدهند. به عنوان مثال رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز فرآوری شده باعث افزایش ترکیبات التهابی مانند اینترلوکین، پروتیین واکنشی و هموسیستیین میشود. در مطالعه ای که بر روی ۲۱۷ نفر با بیماری روماتیسم انجام شد، دیده شد که مصرف گوشت قرمز باعث بدتر شدن بیماری میشود. علاوه بر این یک پژوهش بر روی ۲۵۶۳۰ نفر نشان داد که گوشت قرمز یک عامل خطر برای التهاب در بیماری روماتیسم است. در مقابل آن گفته شد که رژیم های غذایی بر پایه گیاهان برای بهبود علایم روماتیسم موثرتر است.
-
۳. غذاهای حاوی گلوتن
گلوتن گروهی از پروتیین های موجود در گندم و جو است. برخی تحقیقات مصرف گلوتن را با افزایش التهاب مرتبط میدانند و نشان میدهند که کاهش مصرف گلوتن ممکن است علایم روماتیسم را کاهش دهد. به علاوه افراد مبتلا به بیماری سلیاک بیشتر در معرض بیماری روماتیسم مفصلی قرار دارند. به همین ترتیب، ریسک ابتلا به بیماری سلیاک در مبتلایان به بیماری های خودایمنی مانند روماتیسم مفصلی بیشتر از جمعیت عمومی است. قابل ذکر است که یک مطالعه یک ساله بر روی ۶۶ نفر با بیماری روماتیسم مفصلی نشان داد که رژیم غذایی گیاهی و بدون گلوتن به مقدار قابل توجه ای به بهبود این بیماری و کم کردن التهاب کمک میکند. با وجود اینکه تحقیقات زیادی در حال انجام است اما هنوز ثابت نشده است که داشتن رژیم غذایی بدون گلوتن به تنهایی میتواند باعث کم شدن علایم بیماری روماتیسم شود یا خیر.
-
۴. غذاهای فرآوری شده
خوراکی های فوق فرآوری شده مانند: فست فود و غذاهای پخته شده سرشار از غلات تصفیه شده، قندهای افزودنی و مواد نگهدارنده هستند که باعث تشدید التهاب و علایم روماتیسم میشوند. تحقیقات نشان میدهند که رژیم غذایی غربی ها شامل مقادیر زیادی از غذاهای فرآوری شده است که ریسک ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش داده و باعث مشکلات دیگر از جمله چاقی نیز میشود. علاوه بر این یک مطالعه بر روی ۵۶ فرد مبتلا به روماتیسم نشان داد که افرادی که از غذاهای فوق فرآوری شده استفاده میکنند بیشتر در معرض بیماری های قلبی قرار میگیرند. به طورکلی غذاهای فرآوری شده سلامت عمومی بدن را به خطر می اندازند و باعث ایجاد بسیاری از بیماری ها میشوند.
-
۵. الکل
از آنجایی که الکل علایم بیماری روماتیسم را تشدید میکند بهتر است افراد مبتلا به این بیماری از مصرف آن خودداری کنند. یک تحقیق بر روی ۲۷۸ نفر با بیماری اسپوندیلوآرتریت محوری (روماتیسم التهابی که ستون فقرات و مفصل ساکروایلیاک یا دنبالچه را تحت تاثیر قرار میدهد) نشان داد که مصرف الکل به ساختار ستون فقرات آسیب میزند. مطالعات نشان داده است که مصرف این ماده ممکن است شدت حملات نقرس را افزایش دهد. علاوه بر این مصرف الکل به صورت طولانی مدت با افزایش ریسک ابتلا به آرتروز ارتباط دارد اما همچنان تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
-
۶. روغن های گیاهی
رژیم های غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ میتواند علایم بیماری روماتیسم مفصلی و آرتروز را تشدید کند. با وجود اینکه این چربی ها برای سلامتی مفید هستند اما عدم تعادل مقدار امگا۶ و امگا ۳ در رژیم غذایی غربی میتوند باعث ایجاد التهاب شود. کاهش مصرف امگا ۶ مانند روغن های گیاهی و افزایش مصرف امگا ۳ مانند ماهی میتواند به بهبود علایم روماتیسم کمک کند.
-
۷. غذاهای پرنمک
کاهش مصرف نمک میتواند به افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی کمک کند. غذاهای پرنمک شامل: میگو، سوپ های کنسرو شده، پیتزا، بعضی از پنیرها و بسیار از غذاهای فرآوری شده هستند. یک مطالعه بر روی موش ها نشان داد که موشهایی که نمک بیشتری مصرف کرده اند نسبت به آنهایی که نمک کمتر و به مقدار کافی مصرف کرده اند بیشتر در معرض ابتلا به روماتیسم قرار دارند. علاوه بر این یک مطالعه دیگر بر روی ۶۲ موش گزارش داد که رژیم غذایی کم نمک شدت بیماری روماتیسم را کم میکند. موشهایی که نمک کمتر مصرف کردند کمتر درمعرض آسیب مفاصل و استخوان ها قرار دارند و ترکیبات التهابی در بدن آنها کمتر ایحاد میشود. محققان توصیه میکنند مصرف زیاد سدیم یک عامل خطر برای بیماری های خود ایمنی مانند روماتیسم است. به علاوه یک پژوهش بر روی ۱۸۵۵۵ نفر نیز ارتباط بین مصرف سدیم و افزایش علایم روماتیسم را نشان داد.
-
۸. غذاهای حاوی AGE
محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGE)، ترکیباتی هستند که از واکنش هایی میان قندها، پروتیین ها و چربی ها ایجاد میشوند. این ترکیبات به صورت طبیعی در محصولات خام حیوانی وجود دارند و با روش های پخت خاصی تولید میشوند. پروتیین و چربی زیاد در محصولات حیوانی که به صورت سرخ شده، بریان شده، کباب شده و یا آب پزشده تولید میشوند منبع غنی از AGE هستند. این محصولات شامل ژامبون، استیک و هات داگ است. سیب زمینی سرخ شده، پنیرهای آمریکایی، مایونز و کره گیاهی نیز سرشار از AGE هستند. زمانی که مقدار این ماده در بدن افزایش می یابد التهاب و اکسیداتیو رخ میدهد. این دو مورد باعث پیشروی بیماری در افراد مبتلا به روماتیسم میشود. درواقع نشان داده شده است که افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی سطح بالاتری از AGE دارند. به علاوه تجمع این ماده در مفاصل و استخوان ها باعث پیشرفت بیماری و تشدید علایم آن میشود. جایگزین کردن غذاهای حاوی AGE با مواد غذایی مفید مانند سبزیجات، میوه، حبوبات و ماهی باعث کم شدن مقدار AGE در بدن میشود.
سوالات متداول
آیا ترشی برای روماتیسم ضرر دارد؟
ترشی ها به دلیل داشتن اسیدها و مواد نگهدارنده ممکن است برای برخی افراد مبتلا به روماتیسم (آرتریت روماتوئید) مشکلاتی ایجاد کنند. با این حال، ارتباط دقیق بین مصرف ترشی و تشدید علائم روماتیسم به طور کامل تأیید نشده است. افراد مبتلا به روماتیسم باید در مصرف ترشی احتیاط کنند.
آیا آب برای روماتیسم ضرر دارد؟
آب برای افراد مبتلا به روماتیسم (آرتریت روماتوئید) نه تنها ضرری ندارد، بلکه مفید است. مصرف کافی آب میتواند به بهبود عملکرد مفاصل و کاهش التهاب کمک کند.
آیا هندوانه برای روماتیسم ضرر دارد؟
هندوانه به طور کلی برای افراد مبتلا به روماتیسم (آرتریت روماتوئید) ضرر ندارد و حتی میتواند مفید باشد. این میوه حاوی مواد مغذی و ترکیباتی است که میتواند به کاهش التهاب و حفظ سلامت مفاصل کمک کند.