۹ مکان برتر میراث جهانی یونسکو در ایران

در چند سال گذشته، ایران با افزایش تعداد بازدیدکنندگان سالانه روبرو بوده است. قطعاً لغو تحریم‌های اقتصادی، جذابیت­‌های بیش‌تری برای این کشور به همراه خواهد داشت. ایران یکی از قدیمی‌­ترین تمدن­‌ها است و در عرصه گردشگری، هیچ کم و کاستی ندارد. در میراث جهانی یونسکو در ایران ، ۱۹ مکان فرهنگی ثبت شده فوق‌­العاده، به چشم می­‌خورد. کاخ‌­ها، بازارها، عبادتگاه‌­ها، سیستم­‌های آب‌رسانی باستانی و بقایای امپراتوری‌­های بزرگ پارسی، در صدر این لیست قرار دارند. در این مقاله، به بررسی ۹ مکان برتر میراث جهانی یونسکو در ایران می‌­پردازیم.

• ۱. میدان امام اصفهان

به آسانی می‌­توان یک روز کامل را به گشت و گذار در میدان امام اختصاص داد، از معماری متنوع آن حیرت کرد و با کسبه باهوش بازار میدان امام به معاشرت پرداخت.

تعجبی ندارد که شهر اصفهان به نصف جهان معروف است. این میدان یکی از اولین مکان­‌های ثبت شده در یونسکو است که در قرن هفدهم توسط شاه عباس صفوی ساخته شده است.

در هر سمت میدان، بنای یادبود بزرگی به چشم می­‌خورد که همه آن­ها توسط بازارهای سرپوشیده دوطبقه، به یکدیگر متصل شده­‌اند.

مسجد امام، بزرگ‌ترین گنبد شهر را دارد، در حالی که مسجد شیخ لطف الله با کاشی‌­کاری­‌های باشکوهش، موجب حیرت بازدیدکنندگان می‌­شود.

کاخ عالی قاپو نیز، بیش‌تر به خاطر اتاق موسیقی، پله­‌های موزاییکی و داشتن چشم‌انداز میدان مشهور است. دروازه بازار شاهنشاهی، شما را به یکی از قدیمی‌­ترین بازارهای این منطقه می‌­رساند. در پایان روز، واقعاً این احساس را خواهید داشت که گویی به تماشای نصف جهان رفته‌­اید.

• ۲. کاخ گلستان

کاخ گلستان، اخیراً و در سال ۲۰۱۳، در فهرست یونسکو قرار گرفته است. این کاخ مجلل، واقع در بازار بزرگ تهران، محل حکومت خاندان قاجار بوده است. معماری کاخ خاندان قاجار، نمونه­‌ای از تلفیق طراحی اولیه ایرانی و همچنین تأثیرات معماری غربی است.

استخرهای باشکوه، فضای سبز و نمای موزاییکی در سراسر این مجموعه قرار دارند و فضای داخلی ساختمان از تالارهای بزرگ روشن مزین به لوسترها تا گوشه‌­های دنج دیوارهای آینه‌­دار و شیشه­‌های رنگی متفاوت است.

شاهکارهای کمال‌الملک نقاش نیز در سراسر مجموعه نگهداری می‌­شود. می­‌توانید از فرصت استفاده کنید و لباس یک شاهزاده قاجار را بپوشید و عکسی از خود، با پس‌­زمینه تماشایی معماری اصیل ایرانی بگیرید.

• ۳. بم و چشم انداز فرهنگی آن

این شهر کویری باستانی، که در جنوب استان کرمان قرار دارد، در سال ۲۰۰۴ در فهرست یونسکو به ثبت رسیده است. با مروری بر شهر بم، متوجه خواهید شد که قلعه‌­ای ماسه‌­ای، در ابعاد بزرگ برای یک زندگی واقعی ساخته شده است.

قدمت مشهورترین بنای تاریخی این شهر، یعنی ارگ بم، به بیش از ۲۰۰۰ سال قبل از امپراتوری اشکانی برمی­‌گردد. این ارگ در قرن­‌های ۶ تا ۴ قبل از میلاد و از خشت (آجرهای گلی خشک شده) ساخته شده است.

ارگ بم مقر فرماندهی این شهر بوده است. زلزله‌­­­ای ویرانگر در سال ۲۰۰۳، این ارگ را به شکل تقریبا مسطح درآورد. در این زلزله، بیش از ۲۶۰۰۰ نفر کشته شدند.  پس از آن، عملیات بازسازی ارگ بم آغاز شد. خرما­، محصول صادراتی ویژه بم می‌­باشد. خصوصا این‌که به واسطه وجود سیستم گسترده قنات (یک سیستم آب زیرزمینی باستان)، که هنوز هم پابرجاست، به دست می‌­آید.

• ۴. پاسارگاد

شاعر برزیلی، مانوئل بندیرا، شعر Vou-me embora pra Pasargada (من به پاسارگاد می‌روم) را در توصیف مردی منتشر کرده است که از زندگی خود راضی نیست، او درباره فرار به این آرمان شهر صحبت می­‌کند. در مکانی، در فاصله ۵۰ کیلومتری شهر شیراز.

شاید در حال حاضر این مکان، مدینه فاضله‌‌­ای به شمار نرود اما زمانی در دوران اوج خود به سر می‌­برده است. در واقع، پاسارگاد اولین پایتخت امپراتوری هخامنشی بود که در قرن ۶ قبل از میلاد، توسط کوروش بزرگ تأسیس شد.

پاسارگاد، در سال ۲۰۰۴ به لیست یونسکو اضافه شد، همچنین، این بنا به عنوان اولین امپراطوری چند فرهنگی شناخته می‌­شود که به تنوع­ فرهنگی احترام می‌گذاشت. ویرانه‌­هایی از کاخ و ارگ باقی مانده است، اما ویژگی اصلی آن، مقبره کوروش بزرگ است که گفته می‌شود حتی پس از تخریب تخت جمشید، توسط خود اسکندر بزرگ نیز بازدید شده است.

• ۵. خانقاه شیخ صفی الدین و آرامگاه او در اردبیل

این آرامگاه، واقع در ضلع شمال غربی اردبیل واقع شده است که در سال ۲۰۱۰ به یونسکو پیوست.

این مکان آرامگاه شیخ صفی الدین، ​​رهبر عرفان اسلامی صوفی است. این بنا بین قرون ۱۶ و ۱۸ ساخته شده است و تلفیقی از سنت صوفیانه و ساخت سنتی ایران است.

مسیر حرم از هفت قسمت که نمایانگر هفت مرحله عرفان صوفی است، تشکیل شده و سایر قسمت­‌ها به هشت دروازه تقسیم شده‌اند که نمایانگر هشت نگرش است. محوطه این امامزاده، در طول سال­‌ها برای هداف مختلفی از جمله کتابخانه، مسجد، مدرسه، مقبره، مخزن و … استفاده می‌­شده است.

• ۶. مجموعه بازار تاریخی تبریز

تبریز به دلیل موقعیت سیاسی‌­اش در امتداد جاده ابریشم، همیشه یک مرکز تجاری مهم بوده است.

بازار تبریز، که در سال ۲۰۱۰ به لیست یونسکو اضافه شد، یکی از قدیمی‌­ترین بازارهای خاورمیانه به شمار می­‌رود. مجموعه‌ای از ساختمان‌­های آجر قرمز بهم پیوسته، که در هر قسمت از این مجموعه، محصولات گوناگونی مانند طلا و جواهرات، کفش و یا وسایل مختلف خانگی را به فروش می‌­رسانند. با این حال، شاید قابل توجه‌­ترین بخش آن، بازار فرش باشد که در آن  افرادی به تجارت نخ و رنگ مشغول بوده، عده­‌ای به گره زدن انتهای فرش مشغول­‌اند و تعدادی دیگر، در حال حمل دسته‌­های فرش هستند.

• ۷. سلطانیه

گنبد سلطانیه در قرن چهاردهم به دستور اولجایتو، که به اسم محمد خدابنده نیز شناخته می‌­شود، ساخته شد. او حاکم وقت تبریز بود. او به عنوان یک مسیحی غسل تعمید یافت، در جوانی به آیین بودا و سپس به اسلام گروید. گنبد آجری سلطانیه که در سال ۲۰۰۵ در یونسکو ثبت شده است، در حال حاظر به عنوان مقبره شناخته می‌­شود.

گنبد فیروزه­‌ای سرامیکی از دور در آفتاب می‌­درخشد و با نزدیک شدن به محل، هشت مناره ظریف و باریک را می­‌بینید که این هشت ضلعی را تزئین کرده‌­اند. فضای داخلی مملو از کارهایی است که نمایانگر معماری برجسته اسلامی می‌­باشند.

• ۸. سیستم هیدرولیک تاریخی شوشتر

این سیستم آبیاری باستانی، که در سال ۲۰۰۹ به ثبت رسیده و به عنوان “شاهکاری از نبوغ خلاق” توسط یونسکو تحسین شده است، به زمان داریوش بزرگ، در قرن ۵ قبل از میلاد مسیح، باز می‌­گردد.

این کانال، شامل دو کانال اصلی انحرافی بر روی رودخانه کارون است که از طریق یک سری تونل‌­ها، آب مصرفی شوشتر را از تأمین می­‌کند. آب از این تونل‌­ها به داخل حوضچه می­‌ریزند و سپس برای باغات و مناطق کشاورزی به زمین دشت می­‌ریزد. از دیگر سازه‌­های مهندسی این مجموعه، می‌­توان به پل‌­ها، سدها و آسیاب‌­های آبی اشاره کرد. این اثر، نمونه بسیار خوبی از تلفیق دانش بین‌النهرین در کنار تأثیر مهندسی روم، به شمار می‌­رود.

• ۹. صومعه ارمنیان ایران

استان آذربایجان غربی در شمال غربی ایران، دارای جمعیت ارمنی  قابل توجهی است، بنابراین تعداد کلیساها در این منطقه جای تعجب ندارد.

سه صومعه­‌ی سنت تادئوس (قدیمی‌­ترین کلیسای قرن ۷)، سنت استپانوس و کلیسای دزوردزور، در سال ۲۰۰۸ در فهرست یونسکو قرار گرفتند.

اهمیت آنها در بازنمایی معماری و تبادلات میان فرهنگی مختلفی چون بیزانس، ارتدکس و فارسی است. صومعه­‌ها در طول قرن‌­ها در برابر مصیبت‌­های بی‌­شماری اعم از انسانی و طبیعی مقاومت کرده­‌اند. مشهورترین آن­ها، سنت استپانوس، در دره­‌ای پر پیچ و خم در رودخانه ارس، در مرز آذربایجان قرار دارد. این کلیساها هنوز جزو اماکن زیارتی جامعه ارمنی به شمار می­‌روند.

ارسال نظر

۲۸%

• عالی
• خوب
• متوسط
• ضعیف