فرق موتور tu3 با tu2 [بررسی دو موتور محبوب پژو]
اگر شما هم از دارندگان یا علاقه‌مندان خودروهای پژو باشید، احتمالا بارها نام موتورهای TU2 و TU3 به گوشتان خورده است. این دو پیشرانه که در بسیاری از مدل‌های محبوب این خودروساز فرانسوی به کار رفته‌اند، از جهات مختلف با یکدیگر تفاوت دارند. درک این تفاوت‌ها نه تنها برای انتخاب خودروی مناسب ضروری است، بلکه برای نگهداری، تعمیر و حتی ارتقای عملکرد آن‌ها نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.
تاریخچه و معرفی مختصر موتور TU2 و TU3
- موتور TU2: این موتور که با نام کامل‌تر PSA TU2 شناخته می‌شود، در اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی توسط گروه پژو سیتروئن (PSA) طراحی و معرفی شد TU2 .یک موتور بنزینی ۴ سیلندر خطی با آرایش میل سوپاپ رو (SOHC) و ۸ سوپاپ است. این موتور به دلیل سادگی طراحی، هزینه نگهداری پایین و راندمان مناسب در زمان خود، به سرعت جایگاه خود را در خودروهای اقتصادی پژو پیدا کرد.
- موتور TU3: موتور PSA TU3 نیز در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی و به عنوان نسخه ارتقا یافته موتور TU2 معرفی شد. این موتور همچنان یک پیشرانه ۴ سیلندر خطی با آرایش SOHC است، اما مهم‌ترین تفاوت آن، بهره‌مندی از ۸ سوپاپ یا ۱۶ سوپاپ در نسخه‌های مختلف است. این تغییرات منجر به بهبود عملکرد و کاهش مصرف سوخت در مقایسه با TU2 شد.
بررسی تخصصی تفاوت های موتور TU2 و TU3
برای درک بهتر تفاوت‌های این دو موتور، آن‌ها را در بخش‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌دهیم:
حجم موتور و قدرت:
- TU2: معمولاً با حجم موتور ۱.۱ لیتر (۱۱۲۴ سی‌سی) عرضه می‌شود. قدرت خروجی این موتور بسته به مدل خودرو و تنظیمات ECU، معمولاً در بازه ۶۰ تا ۶۵ اسب بخار و گشتاور آن حدود ۹۰ تا ۹۵ نیوتن متر است.
- TU3: در نسخه‌های مختلفی با حجم موتور ۱.۴ لیتر (۱۳۶۰ سی‌سی) و ۱.۶ لیتر (۱۵۸۷ سی‌سی) تولید شده است. همچنین، نسخه‌های ۱.۴ لیتری آن با ۸ سوپاپ و ۱۶ سوپاپ نیز موجود هستند.
- TU3 (1.4 لیتری ۸ سوپاپ): قدرت خروجی در حدود ۷۵ تا ۸۰ اسب بخار و گشتاور حدود ۱۲۰ تا ۱۳۵ نیوتن متر.
- TU3 (1.4 لیتری ۱۶ سوپاپ): قدرت خروجی در حدود ۹۰ تا ۹۵ اسب بخار و گشتاور حدود ۱۳۵ تا ۱۴۵ نیوتن متر.
- TU3 (1.6 لیتری): قدرت خروجی بسته به تنظیمات می‌تواند به ۱۰۵ تا ۱۱۰ اسب بخار و گشتاور به ۱۴۵ تا ۱۵۵ نیوتن متر برسد.
موتور TU3 در تمامی نسخه‌های خود، به دلیل حجم موتور بیشتر و بهره‌مندی از تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر (به خصوص در مدل‌های ۱۶ سوپاپ)، قدرت و گشتاور بیشتری نسبت به موتور TU2 ارائه می‌دهد. این برتری در شتاب‌گیری، سربالایی‌ها و رانندگی با بار بیشتر به وضوح قابل لمس است.
پیشنهاد عصر ۵شنبه: فرق پژو ۲۰۶ تیپ ۲ و ۳ و ۵
سیستم سوپاپ‌بندی:
- TU2: همواره از آرایش ۸ سوپاپ (دو سوپاپ برای هر سیلندر) بهره می‌برد. این سیستم سوپاپ‌بندی ساده، هزینه تولید و نگهداری را کاهش می‌دهد اما در دورهای بالا، راندمان تنفسی موتور محدود می‌شود.
- TU3: در نسخه‌های اولیه و برخی مدل‌های اقتصادی همچنان از آرایش ۸ سوپاپ استفاده می‌کند. اما مهم‌ترین ارتقای TU3، ارائه نسخه‌های ۱۶ سوپاپ (چهار سوپاپ برای هر سیلندر) است. این طراحی پیشرفته‌تر، امکان ورود و خروج بهتر هوا و دود را فراهم می‌کند که منجر به افزایش راندمان حجمی، قدرت و گشتاور در دورهای مختلف موتور می‌شود.
وجود نسخه‌های ۱۶ سوپاپ در موتور TU3، یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود و عملکرد بهتری را نسبت به TU2 (که فقط ۸ سوپاپ دارد) ارائه می‌دهد.
مصرف سوخت:
- TU2: به دلیل حجم موتور کمتر و وزن سبک‌تر خودروهایی که از آن استفاده می‌کنند، معمولاً مصرف سوخت پایین‌تری دارد. این موتور به عنوان یک پیشرانه اقتصادی شناخته می‌شود.
- TU3: با وجود قدرت بیشتر، مصرف سوخت در نسخه‌های ۸ سوپاپ تفاوت چندانی با TU2 ندارد و حتی در برخی شرایط می‌تواند کمی بیشتر باشد. اما در نسخه‌های ۱۶ سوپاپ با بهره‌گیری از مدیریت موتور پیشرفته‌تر، مصرف سوخت بهینه‌تری نسبت به مدل‌های ۸ سوپاپ و TU2 ارائه می‌شود. البته این موضوع به سبک رانندگی و شرایط جاده نیز بستگی دارد.
اگر اولویت اصلی شما مصرف سوخت بسیار پایین است، TU2 می‌تواند گزینه مناسب‌تری باشد. اما اگر به دنبال تعادل بین عملکرد و مصرف سوخت هستید، نسخه‌های ۱۶ سوپاپ TU3 می‌توانند انتخاب بهتری باشند.
استهلاک و هزینه نگهداری:
- TU2: به دلیل طراحی ساده‌تر و تعداد قطعات کمتر، معمولاً استهلاک کمتری دارد و هزینه نگهداری آن نیز پایین‌تر است. دسترسی به قطعات این موتور نیز معمولاً آسان‌تر و ارزان‌تر است.
- TU3: با داشتن قطعات بیشتر (به خصوص در مدل‌های ۱۶ سوپاپ) و پیچیدگی‌های فنی بیشتر، ممکن است استهلاک و هزینه نگهداری آن کمی بالاتر باشد. البته طول عمر مفید هر دو موتور به نحوه نگهداری و استفاده از آن‌ها بستگی دارد.
TU2 به طور کلی موتور کم‌دردسرتر و با هزینه نگهداری پایین‌تری محسوب می‌شود.
عملکرد و تجربه رانندگی:
- TU2: عملکرد این موتور برای رانندگی‌های شهری و مسافت‌های کوتاه مناسب است. اما در سربالایی‌ها و هنگام حمل بار سنگین، ممکن است با کمبود قدرت مواجه شوید. شتاب‌گیری آن نیز معمولاً کندتر از TU3 است.
- TU3: ارائه قدرت و گشتاور بیشتر، تجربه رانندگی لذت‌بخش‌تری را به خصوص در جاده‌های بین شهری و سربالایی‌ها فراهم می‌کند. شتاب‌گیری بهتری دارد و کشش مناسب‌تری را ارائه می‌دهد. نسخه‌های ۱۶ سوپاپ TU3، عملکرد به مراتب بهتری را در دورهای بالا به نمایش می‌گذارند.
اگر به دنبال عملکرد بهتر، شتاب‌گیری قوی‌تر و رانندگی راحت‌تر در شرایط مختلف هستید، TU3 انتخاب بهتری خواهد بود.
خودروهای استفاده کننده:
- TU2: این موتور بیشتر در مدل‌های اقتصادی و قدیمی‌تر پژو مانند پژو ۲۰۵، پژو ۲۰۶ (تیپ‌های پایین)، پژو ۴۰۵ (در برخی نسخه‌های اولیه) و همچنین برخی مدل‌های سیتروئن به کار رفته است.
- TU3: به طور گسترده در مدل‌های مختلف پژو مانند پژو ۲۰۶ (تیپ‌های متوسط و بالا)، پژو ۲۰۷، پژو ۴۰۵ (نسخه‌های جدیدتر)، پژو پارس، و همچنین در برخی مدل‌های سیتروئن و رانا استفاده شده است.
جدول تفاوت های موتور TU2 و TU3
| ویژگی | موتور TU2 | موتور TU3 |
| حجم موتور | ۱.۱ لیتر | ۱.۴ لیتر (۸ و ۱۶ سوپاپ)، ۱.۶ لیتر |
| تعداد سوپاپ | ۸ سوپاپ | ۸ سوپاپ و ۱۶ سوپاپ |
| قدرت | حدود ۶۰-۶۵ اسب بخار | حدود ۷۵-۱۱۰ اسب بخار (بسته به نسخه) |
| گشتاور | حدود ۹۰-۹۵ نیوتن متر | حدود ۱۲۰-۱۵۵ نیوتن متر (بسته به نسخه) |
| مصرف سوخت | معمولاً پایین‌تر | تقریباً مشابه (۸ سوپاپ)، بهینه‌تر (۱۶ سوپاپ) |
| استهلاک | معمولاً کمتر | ممکن است کمی بیشتر باشد |
| هزینه نگهداری | معمولاً پایین‌تر | ممکن است کمی بیشتر باشد |
| عملکرد | مناسب برای شهر، ضعف در سربالایی و بار زیاد | عملکرد بهتر، شتاب‌گیری قوی‌تر، مناسب برای شرایط مختلف رانندگی |
| تجربه رانندگی | معمولی | لذت‌بخش‌تر، به خصوص در مدل‌های ۱۶ سوپاپ |
| خودروهای استفاده کننده | پژو ۲۰۵، ۲۰۶ (تیپ پایین)، ۴۰۵ (قدیمی) | پژو ۲۰۶ (تیپ متوسط و بالا)، ۲۰۷، ۴۰۵ (جدید)، پارس، رانا |
اجزای داخلی و ساختار موتور
- بلوک سیلندر و سرسیلندر: هر دو موتور TU2 و TU3 از بلوک سیلندر چدنی و سرسیلندر آلومینیومی بهره می‌برند. با این حال، طراحی داخلی سرسیلندر در نسخه‌های ۱۶ سوپاپ TU3 به طور قابل توجهی متفاوت است تا امکان قرارگیری سوپاپ‌های بیشتر و مجاری ورودی و خروجی بهینه‌تر فراهم شود. این تغییرات در طراحی، جریان هوا و دود را بهبود بخشیده و راندمان حجمی موتور را افزایش می‌دهد.
- میل لنگ و پیستون‌ها: طراحی میل لنگ و پیستون‌ها نیز در نسخه‌های مختلف TU3 با توجه به حجم موتور و تعداد سوپاپ‌ها ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد. به عنوان مثال، طول کورس پیستون و قطر سیلندر در موتور ۱.۴ لیتری و ۱.۶ لیتری TU3 متفاوت است که این امر بر گشتاور و قدرت تولیدی موتور تاثیر می‌گذارد.
- سیستم خنک‌کاری و روغن‌کاری: سیستم‌های خنک‌کاری و روغن‌کاری در هر دو موتور مشابه هستند، اما با افزایش قدرت و حرارت تولیدی در موتور TU3، ممکن است از رادیاتور بزرگتر و سیستم روغن‌کاری با ظرفیت بیشتر در برخی مدل‌ها استفاده شده باشد تا از استهلاک زودرس قطعات جلوگیری شود.
بررسی دقیق تر سیستم مدیریت موتور (ECU):
سیستم مدیریت موتور (Electronic Control Unit) نقش حیاتی در عملکرد بهینه هر دو موتور ایفا می‌کند. ECU با دریافت اطلاعات از سنسورهای مختلف (مانند سنسور دور موتور، سنسور دمای هوا، سنسور موقعیت دریچه گاز و سنسور اکسیژن)، میزان پاشش سوخت، زمان جرقه‌زنی و سایر پارامترهای مهم را تنظیم می‌کند.
- TU2: ECU به کار رفته در موتور TU2 معمولاً ساده‌تر است و وظایف کنترلی محدودتری را انجام می‌دهد. این سادگی با هدف کاهش هزینه و افزایش قابلیت اطمینان طراحی شده است.
- TU3: در موتور TU3، به خصوص در نسخه‌های ۱۶ سوپاپ، از ECU پیشرفته‌تری استفاده می‌شود که قادر به مدیریت دقیق‌تر پارامترهای موتور و ارائه عملکرد بهینه‌تر در شرایط مختلف رانندگی است. این ECUهای پیشرفته‌تر معمولاً از الگوریتم‌های پیچیده‌تری برای کنترل پاشش سوخت و زمان جرقه‌زنی بهره می‌برند که منجر به بهبود مصرف سوخت و کاهش آلایندگی می‌شود.
تاثیر نوع گیربکس بر عملکرد موتور
نوع گیربکس (دستی یا اتوماتیک) نیز می‌تواند بر نحوه عملکرد و تجربه رانندگی با هر دو موتور تاثیر بگذارد.
- TU2: معمولاً با گیربکس‌های دستی ۵ دنده کوپل می‌شود. با توجه به قدرت و گشتاور محدودتر این موتور، انتخاب دنده‌های مناسب توسط راننده اهمیت بیشتری دارد تا بتوان از حداکثر توان موتور در شرایط مختلف استفاده کرد.
- TU3: می‌تواند با گیربکس‌های دستی ۵ دنده یا گیربکس‌های اتوماتیک (معمولاً ۴ دنده) کوپل شود. وجود گشتاور بیشتر در موتور TU3، رانندگی با گیربکس اتوماتیک را روان‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کند. همچنین، در مدل‌های دستی، راننده انعطاف بیشتری در استفاده از قدرت موتور دارد.
تجربه رانندگی در شرایط مختلف
- رانندگی شهری: هر دو موتور برای رانندگی‌های روزمره شهری مناسب هستند. TU2 به دلیل وزن سبک‌تر خودروهای استفاده کننده و مصرف سوخت پایین‌تر، می‌تواند گزینه اقتصادی‌تری باشد. TU3 با ارائه گشتاور بیشتر، در ترافیک‌های سنگین و هنگام شتاب‌گیری ناگهانی عملکرد بهتری دارد.
- رانندگی در جاده و بزرگراه: در جاده‌های بین شهری و بزرگراه‌ها، برتری موتور TU3 به وضوح قابل مشاهده است. قدرت و گشتاور بیشتر این موتور امکان سبقت‌گیری ایمن‌تر و رانندگی راحت‌تر در سرعت‌های بالا را فراهم می‌کند. نسخه‌های ۱۶ سوپاپ TU3 در این شرایط عملکرد بهتری نیز از خود نشان می‌دهند.
- سربالایی‌ها: در سربالایی‌ها و مسیرهای کوهستانی، کمبود قدرت موتور TU2 بیشتر احساس می‌شود و ممکن است نیاز به تعویض دنده‌های مکرر برای حفظ سرعت باشد. موتور TU3 با گشتاور بیشتر، این چالش را به شکل بهتری مدیریت می‌کند و رانندگی آسان‌تری را ارائه می‌دهد.
- حمل بار: هنگام حمل بار سنگین یا سرنشینان زیاد، قدرت بیشتر موتور TU3 به کمک می‌آید و از افت عملکرد محسوس خودرو جلوگیری می‌کند. TU2 در این شرایط با فشار بیشتری روبرو خواهد شد.
نکات مربوط به تعمیر و نگهداری تخصصی
- دسترسی به قطعات: قطعات هر دو موتور TU2 و TU3 در بازار ایران به وفور یافت می‌شوند و از نظر قیمت نیز معمولاً مقرون به صرفه هستند. با این حال، ممکن است برخی قطعات خاص نسخه‌های ۱۶ سوپاپ TU3 کمیاب‌تر یا گران‌تر باشند.
- پیچیدگی تعمیرات: تعمیرات موتور TU2 به دلیل طراحی ساده‌تر، معمولاً آسان‌تر و کم‌هزینه‌تر است. تعمیرات نسخه‌های ۱۶ سوپاپ TU3 به دلیل پیچیدگی بیشتر، ممکن است نیاز به تخصص بیشتری داشته باشد و زمان و هزینه بیشتری را طلب کند.
- نکات کلیدی نگهداری: برای افزایش طول عمر هر دو موتور، رعایت نکات زیر ضروری است:
- استفاده از روغن موتور و فیلترهای با کیفیت و تعویض آن‌ها در فواصل زمانی توصیه شده.
- بازدید و تعویض به موقع تسمه تایم (به خصوص در موتورهای ۸ سوپاپ).
- بررسی و تنظیم دورهای سیستم جرقه‌زنی و سوخت‌رسانی.
- توجه به علائم هشداردهنده و رفع مشکلات به محض مشاهده.
- انجام سرویس‌های دورهای طبق دفترچه راهنمای خودرو.
نگاهی به آلایندگی
با توجه به استانداردهای آلایندگی روز دنیا، موتور TU3 به دلیل بهره‌مندی از سیستم مدیریت موتور پیشرفته‌تر و در برخی نسخه‌ها، وجود کاتالیزورهای کارآمدتر، معمولاً آلایندگی کمتری نسبت به TU2 تولید می‌کند. خودروهای مجهز به موتور TU3 معمولاً قادر به پاس کردن استانداردهای آلایندگی بالاتری هستند.
ارزش خرید و بازار دست دوم
در بازار دست دوم، خودروهای مجهز به موتور TU3 معمولاً به دلیل عملکرد بهتر و تقاضای بیشتر، قیمت بالاتری نسبت به خودروهای با موتور TU2 دارند. البته عوامل دیگری مانند مدل خودرو، سال تولید، کارکرد و وضعیت بدنه نیز در قیمت‌گذاری تاثیرگذار هستند.
همانطور که مشاهده کردید، تفاوت‌های بین موتور TU2 و TU3 فراتر از حجم موتور و تعداد سوپاپ‌ها است و ابعاد مختلفی از جمله ساختار داخلی، سیستم مدیریت موتور، تجربه رانندگی، هزینه نگهداری و آلایندگی را در بر می‌گیرد.
- اگر به دنبال یک خودروی اقتصادی با هزینه نگهداری پایین و مناسب برای رانندگی‌های شهری هستید، TU2 می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
- اگر عملکرد بهتر، رانندگی راحت‌تر در شرایط مختلف و ارزش خرید و فروش بالاتر برایتان اهمیت دارد، TU3 انتخاب بهتری خواهد بود.
- در بین نسخه‌های TU3، مدل‌های ۱۶ سوپاپ عملکرد بهتری را ارائه می‌دهند اما ممکن است هزینه نگهداری آن‌ها کمی بیشتر باشد.
امیدوارم این مقاله جامع و تخصصی توانسته باشد به تمامی سوالات شما در مورد فرق موتور TU3 با TU2 پاسخ دهد و شما را در انتخاب خودروی مناسب یاری کند.
- عالی