واریس : علل، علائم، پیشگیری و روش های درمان خانگی

واریس چیست؟

رگ­های واریسی اغلب به رنگ آبی یا بنفش تیره دیده می­شوند.

دریچه ­های معیوب موجود در رگ­ها باعث حرکت خون در جهت نامناسب یا جمع شدن خون می­شوند و واریس پا ایجاد می­شود.

بیش از ۲۳ درصد از بزرگسالان دچار واریس هستند.

رگ­های واریسی چگونه اند؟

وریدهای واریسی، بزرگ و متورم هستند و اغلب در ساق و کف پا ظاهر می­شوند.

به ندرت نیاز به درمان رگ­ها داریم اما اگر در پاها تورم و درد ایجاد شود، می­توانیم به درمان رو آوریم.

در موارد شدید، ورید واریسی ممکن است پاره شود یا به زخم­های واریسی پوستی تبدیل شود.

درمان واریس پا

در صورت وجود علائم، ممکن است برای کاهش درد یا رفع عوارضی مانند: زخم پا، تغییر رنگ پوست یا تورم به درمان نیاز باشد.

• جراحی واریس

اگر رگ واریسی بزرگ باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد که معمولاً با بیهوشی عمومی همراه است. در بیشتر موارد، بیمار همان روز مرخص می­شود. در صورت جراحی هر دو پا، ممکن است بیمار یک شب را در بیمارستان بگذراند.

برای بستن رگ­های کوچک­تر و همچنین رگ­های عنکبوتی، اغلب از لیزر استفاده می­شود. نور شدیدی به ورید تابیده می­شود که به تدریج شدتش کم­تر شده و از بین می­رود.

• برش و بستن رگ واریسی

در این روش دو برش ایجاد می شود. یک برش در نزدیکی کشاله ران بیمار و در بالای رگ هدف می­باشد. دیگری در پایین پا و در مچ پا یا زانو ایجاد می­شود. بالای رگ را بسته میشود. یک سیم نازک و انعطاف­پذیر را از پایین رگ رد میشود و سپس سیم و رگ را خارج میکنند.

این پروسه گاهی منجر به کبودی، خون­ریزی و درد می­شود. در موارد بسیار نادر، ترومبوز در ورید عمقی (انعقاد و جمع شدن خون) را می­بینیم.

پس از جراحی، معمولاً به ۱-۳ هفته استراحت نیاز است.

• اسکلروتراپی

یک ماده شیمیایی به وریدهای واریسی کوچک و متوسط ​​تزریق می­شود تا بسته شوند. گاهی به بیش از یک بار تزریق نیاز داریم.

• استفاده از امواج رادیویی

یک برش کوچک در بالا یا زیر زانو ایجاد می­کنیم. به کمک اسکن فراصوت، یک لوله باریک (کاتتر) را وارد رگ می­کنیم.

پزشک، سوندی را وارد بدن می­کند که امواج رادیویی ساطع می­کند. این امواج باعث گرم شدن رگ می­شود و ریزش دیواره­ ها و بسته شدن رگ را به دنبال دارد. این روش بیشتر برای رگ­های واریسی بزرگ­تر استفاده میشود و با بی­حسی موضعی همراه می­باشد.

• درمان با لیزر داخل وریدی

یک سوند وارد رگ بیمار میشود. یک لیزر کوچک از طریق سوند وارد و در بالای رگ هدف قرار میگیرد. انرژی ساطع شده باعث گرم شدن رگ می­شود و آن را می­بندد.

با کمک اسکن فراصوت، پزشک به تدریج تمام رگ را سوزانده و مهروموم می­کند. این روش با بی­حسی موضعی انجام می­شود. ممکن است در این روش، آسیب عصبی مختصری را مشاهده میشود.

• برش دادن ورید با نور

ترانس لومیناتور آندوسکوپیک (نوعی دستگاه معاینه آندوسکوپی) به پزشک کمک می­کند که ببیند کدام وریدها را باید خارج کند. با استفاده از دستگاه مکش، رگ خارج می­شود.

برای این روش ممکن است از بی حسی عمومی یا موضعی استفاده شود. بعد از عمل ممکن است مقداری خون­ریزی و کبودی وجود داشته باشد.

علائم واریس پا

• رگ­های پیچ خورده، متورم و برجسته

• رگ­های آبی یا بنفش تیره

• درد پا

• حس سنگینی در پاها؛ خصوصاً در شب یا بعد از ورزش

• آسیب جزئی در ناحیه آسیب­دیده می­تواند منجر به خون­ریزی بیشتر شود.

• لیپودرماتوسکلروز؛ چربی زیر پوست در بالای مچ پا سفت می­شود.

• تورم قوزک پا

• تلانژکتازی در پای آسیب ­دیده (رگ­های عنکبوتی)

• ممکن است در اطراف رگ­های واریسی، تغییر رنگ پوست را مشاهده کنیم که معمولاً به رنگ قهوه ای یا آبی است.

• اگزمای وریدی؛ پوست در ناحیه آسیب­دیده قرمز و خشک است.

• گرفتگی پا هنگام ایستادن ناگهانی

• سندرم پای بی­قرار

• آتروفی بلانچ؛ تکه­ های سفید و نامنظم در مچ پا که شبیه زخم هستند.

عوارض واریس پا

هر شرایطی که در آن، جریان خون تضعیف شود، می­تواند عوارضی داشته باشد.

برخی عوارض واریس:

• خون­ریزی
• ترومبوفلبیت: لخته شدن خون در ورید پا باعث التهاب ورید می­شود.
• نارسایی مزمن وریدی: پوست قادر نیست اکسیژن، مواد مغذی و مواد زائد را به درستی با خون مبادله کند زیرا جریان خون ضعیف است. نارسایی مزمن وریدی به علت واریس ایجاد نمی­شود اما این دو، رابطه نزدیکی دارند.

افراد مبتلا به نارسایی مزمن وریدی ممکن است دچار اگزما واریس، لیپودرماتوسکلروز و زخم وریدی شوند. زخم­های وریدی معمولاً در اطراف مچ پا تشکیل می­شوند و اغلب، تغییر رنگ هم داریم. انجام معاینات پزشکی برای نارسایی مزمن وریدی مهم است.

علل واریس پا

رگ­ها دریچه­ های یک­طرفه دارند تا خون فقط در یک جهت حرکت کند. اگر دیواره­ های ورید کشیده شوند و انعطاف ­پذیری آن­ها کم شود، دریچه ­ها ضعیف میشوند. این، باعث نشت خون به سمت عقب می­شود و خون در جهت مخالف جریان می­یابد. در نتیجه، خون در رگ جمع می­شود. سپس رگ بزرگ و متورم میشود.

شکل A: ورید طبیعی با دریچه سالم. شکل B: رگ واریسی با دریچه­ای معیوب.

تصویر از: موسسه ملی قلب، شش و خون.

رگ­های دور از قلب اغلب تحت تأثیر قرار می­گیرند؛ مانند رگ­های پا. زیرا نیروی جاذبه بازگشت خون به قلب را سخت می­کند. هر شرایطی که به شکم فشار وارد کند، می­تواند باعث واریس شود. به عنوان مثال بارداری، یبوست و در موارد نادر تومورها.

عوامل خطر واریس

• یائسگی
• بارداری
• سن بالای ۵۰ سال
• ایستادن برای مدت طولانی
• سابقه خانوادگی
• چاقی
• جنسیت: رگ­های واریسی بیشتر در زنان ایجاد می­شوند. شاید هورمون­های زنانه رگ­ها را شل میکنند. پس، مصرف قرص­های ضدبارداری یا هورمون ­درمانی (HT) می­تواند کمک کند.
• ژنتیک
• سن: به دلیل فرسودگی دریچه­ های رگ، خطر افزایش می­یابد.
• برخی مشاغل: ایستادن طولانی مدت در محل کار، احتمال واریس را زیاد می­کند.

حاملگی و واریس

زنان در طول بارداری بیش از هر زمان دیگری، دچار واریس می­شوند. زنان باردار خون بسیار بیشتری در بدن خود دارند. این، فشار بیشتری بر سیستم گردش خون وارد می­کند.

به علاوه، تغییر سطح هورمون­ها می­تواند منجر به شل شدن دیواره رگ­ها شود و این­ها احتمال ابتلا به واریس را افزایش می­دهند.

با رشد رحم، فشار بیشتری به وریدهای ناحیه لگن مادر وارد می­شود. در اکثر موارد، واریس پس از پایان بارداری از بین می­رود. ولی این همیشه صدق نمی­کند.

درمان ­های خانگی واریس

• ورزش کردن
• کاهش وزن
• بالا بردن پاها
• اجتناب از ایستادن یا نشستن طولانی

درمان­های طبیعی بدون نسخه بسیاری وجود دارند؛ مثل کرم­های موضعی و نرم­

کننده.

جوراب واریس

جوراب­های واریس گردش خون را بهبود می­بخشند.

آن­ها در اطراف مچ پا محکم هستند و در قسمت بالاتر، شل می­شوند. پس، جوراب­ های واریس جریان خون مناسب را به سمت بالا و مخالف نیروی جاذبه و به سمت قلب هدایت می­کنند.

جوراب­های فشاری ممکن است به کاهش درد و تورم کمک کنند.

این جوراب­ها گاهی باعث خشک شدن و پوسته پوسته شدن پوست می­شوند.

پیشگیری از واریس

• زیاد ورزش و پیاده­ روی کنید.
• وزنتان را در حد سالم نگه دارید.
• مدت طولانی به حالت ایستاده نباشید.
• موقع خواب یا نشستن، پاهایتان را روی بالش قرار دهید.

تشخیص واریس

پزشک از بیمار می­خواهد که بایستد و طی یک معاینه بدنی، تشخیص می­دهد که آیا فرد به واریس مبتلا شده­است.

آزمایش داپلر: اسکن فراصوت برای بررسی جهت جریان خون در وریدها، لخته شدن خون و انسداد رگ.

اسکن سونوگرافی دوبلکس رنگی: تصاویر رنگی از ساختار وریدها فراهم می­کند که به پزشک کمک می­کند تا هر گونه ناهنجاری را تشخیص دهد. همچنین میتواند سرعت جریان خون را اندازه ­گیری کند.

همچنین سوال­هایی از بیمار می­شود و گاهی فرد به متخصص عروق ارجاع داده می­شود.

۱۰۰%

عالی

• عالی