ملک ورثهای به اموالی اطلاق میشود که پس از فوت مالک، مطابق مقررات حقوقی و وصیتنامه (در صورت وجود)، به بازماندگان منتقل میگردد. این انتقال پس از طی مراحل انجام انحصار وراثت و تعیین سهم هر وارث بهصورت قانونی صورت میپذیرد. حتی در صورت وجود وصیتنامه رسمی، ملک در زمره ترکه قرار میگیرد و وراث بهعنوان مالکین مشاعی، حق تصرف انفرادی در آن را ندارند، مگر اینکه با سایر شرکا توافق کرده یا تفکیک سهم را بهصورت قانونی انجام دهند.
در موارد اختلاف میان وراث یا احتمال سوءاستفاده از اموال متوفی، پلمپ ملک ورثهای بهعنوان راهکاری حقوقی مطرح میشود. این فرآیند با درخواست ذینفعان (مانند وراث، طلبکاران یا وصی) و طی تشریفات قضایی مانند تنظیم صورتجلسه و اعمال مهر رسمی انجام میشود. زمان مورد نیاز برای پلمپ نیز، با توجه به همکاری وراث و حجم پروندههای قضایی، از دو هفته تا دو ماه متغیر است و همکاری وکیل با ویژگی های انحصار وراثت میتواند به تسریع و دقت اجرای آن کمک کند.
ملک وروثه ای چیست؟
ملک ورثهای به اموالی اطلاق میشود که پس از درگذشت مالک، بر پایه مقررات حقوقی و وصیتنامه احتمالی برجایمانده، به بازماندگان وی انتقال مییابد. به بیان دیگر، با فوت صاحب ملک، طبق فرآیند قانونی ویژگی انحصار وراثت، دارایی مذکور به وراث قانونی متوفی تعلق میگیرد. حتی در مواردیکه وصیتنامهای رسمی (ثبتشده در دفاتر اسناد) یا شروط ویژهای برای تقسیم ملک تعیین شده باشد، باز هم این املاک در زمره ترکه قرار گرفته و وراث مجاز هستند مطابق سهم تعیینشده، نسبت به دریافت قسمت خود اقدام کنند.
نکته قابل توجه آن است که در صورت تعدد وراث، تمامی ایشان بهصورت مالکین مشاعی بر داراییهای باقیمانده شناخته میشوند. این بدان معناست که هر یک از وارثان به نسبت سهم ارث خود، در کلیه بخشهای ملک شریک محسوب شده و امکان تصرف انفرادی در آن را نخواهند داشت، مگر با توافق سایر شرکا یا طی مراحل قانونی تفکیک سهم.
پلمپ ملک وروثه ای
در مواردی ممکن است پس از درگذشت فرد، برخی از وراث با سوءاستفاده از جایگاه خود، اقدام به تصرف غیرقانونی اموال متوفی نموده و از پرداخت سهمالارث سایر ذینفعان امتناع ورزند. حتی احتمال بروز تخلفات مالی در مدیریت اموال مشترک وجود دارد که میتواند منجر به تضییع حقوق سایر وراث شود. در چنین شرایطی، راهکار حقوقی مؤثر، درخواست مهر و موم ترکه (پلمپ اموال ارثی) از مراجع قضایی است.
فرآیند پلمپ املاک ارثی تفاوتی با سایر موارد مهر و موم ندارد. پس از ثبت درخواست در دفاتر دادگستری، مأمور اجرایی دادگاه با حضور در محل، ابتدا سرب یا قفل مخصوص را حرارت داده و آن را در جایگاه کلید ملک قرار میدهد. سپس با اعمال مهر قضایی بر روی سرب ذوبشده، مالکیت قانونی ملک را تا زمان تعیین تکلیف نهایی، تحت حفاظت قضایی قرار میدهد.
نکته حائز اهمیت، پیچیدگیهای احتمالی این فرآیند است. بههمین دلیل، همکاری با وکیل پایهیک دادگستری با تخصص در امور ارث و ملک، نهتنها سرعت رسیدگی به پرونده را افزایش میدهد، بلکه از صحت اجرای مراحل قانونی اطمینان حاصل میکند. در واقع، این اقدام از طریق تنظیم دقیق دادخواست، پیگیری مراحل اجرایی و پیشگیری از اختلافات آتی، حقوق کلیه وراث را تضمین مینماید.
پلمپ ملک ورثه ای چقدر زمان می برد؟
زمان لازم برای پلمپ ملک ورثهای با توجه به شرایط متفاوت است. مهمترین عوامل تأثیرگذار شامل میزان هماهنگی بین وراث، تعداد پروندههای در دست بررسی در دادگاه و سرعت عمل نهادهای قضایی است. بهطور معمول، پس از تسلیم درخواست و مدارک معتبر به دادگاه، فرآیند صدور و اجرای حکم پلمپ حدود دو هفته تا دو ماه طول میکشد. این بازه زمانی در صورتی کوتاهتر میشود که تمامی مدارک به صورت کامل و بدون نقص ارائه گردد.
باید به این نکته توجه داشت که توافق همه وراث نقش کلیدی در تسریع فرآیند دارد. اگر ورثه بهصورت جمعی با پلمپ ملک موافق باشند و مدارک را به موقع آماده کنند، امکان تکمیل مراحل در کمترین زمان وجود دارد. با اینحال، در مواردیکه میان وراث اختلافات حقوقی یا مالی جدی وجود داشته باشد، ممکن است بررسی پرونده بهدلیل نیاز به جلسات دادگاه، ارائه شواهد بیشتر یا رسیدگی به اعتراضات، مدت زمان نامشخصی به طول بینجامد. در چنین شرایطی، پیچیدگی پرونده و تراکم کار دادگاه بهعنوان عوامل اصلی افزایش زمان مطرح میشوند.
هزینه پلمپ ملک ورثه ای
هزینه پلمپ ملک ورثهای تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد و میزان آن متغیر است. این مبلغ معمولاً شامل مواردی مانند دستمزد وکیل، هزینههای اجرایی و مخارج مرتبط با ثبت رسمی اسناد میشود. نرخ خدمات حقوقی شامل مشاوره و پیگیری پرونده اغلب بهصورت ساعتی محاسبه میگردد. علاوهبر این، هزینههای ارزشگذاری ملک و تهیه مدارک ضروری نیز به این مجموعه اضافه میشود.
چه کسانی میتوانند درخواست پلمپ ملک ورثه ای کنند؟
بر اساس مقررات قانونی، امکان درخواست پلمپ اموال موروثی برای اشخاص ذیصلاح وجود دارد. مطابق ماده ۱۶۷ قانون امور حسبی، مراجع قضایی این اختیار را دارند تا با دریافت درخواستهای مرتبط، اقدام به پلمپ ترکه متوفی کنند. این فرآیند بهمنظور حفظ حقوق وراث، طلبکاران و سایر ذینفعان انجام میشود و تنها افراد مشخصی مجاز به ثبت چنین درخواستی هستند.
اشخاصی که میتوانند درخواست پلمپ اموال موروثی را ارائه دهند شامل وراث متوفی، وکیل یا نماینده قانونی آنان، وصی منصوب شده در وصیتنامه متوفی و همچنین، طلبکارانی هستند که اسناد رسمی یا حکم قطعی دادگاه جهت اثبات ادعای خود دارند، میشوند. هر یک از این افراد با ارائه مدارک معتبر به مرجع قضایی مربوطه، میتوانند اقدامات لازم برای حفظ اموال را تا زمان تعیین تکلیف نهایی آغاز کنند. در واقع، این سازوکار تضمین میکند که داراییهای متوفی بهشکل عادلانه و مطابق قانون مدیریت شود.
جزییات صورت جلسه برای پلمپ ملک ورثه ای چیست؟
برای درخواست پلمپ ملک ورثهای، تنظیم صورتجلسهای دقیق با ذکر جزئیات خاص الزامی است. این صورتجلسه باید شامل تاریخ دقیق (شامل سال، ماه، روز و ساعت پلمپ)، نام و مشخصات کامل مباشر پلمپ (فرد اجراکننده) و علت قانونی پلمپ ملک باشد. همچنین، لازم است مشخصات درخواستدهنده پلمپ (اعم از وارث، وصی یا نماینده قانونی) و محل اقامت او ثبت شود. اگر پلمپ به دستور مستقیم دادرس انجام شده باشد، این موضوع نیز باید بهوضوح در صورتجلسه قید گردد.
در ادامه، صورتجلسه باید شامل نام و مشخصات اشخاص ذینفع حاضر در زمان پلمپ، اظهارات آنان و توصیف دقیق محل پلمپ (مانند اتاق، صندوقخانه یا گنجه) باشد. همچنین، فهرست اجمالی از اشیاء مهرومومشده و وضعیت آنها (عدم تغییر مکان یا جابجایی احتمالی) باید ثبت شود. در صورتیکه وارثان درخواست تعیین نگهبان برای ملک را داشته باشند، نحوه انتخاب نگهبان (توسط دادرس یا بر اساس پیشنهاد ذینفعان) نیز باید به صراحت بیان گردد.
یکی از بخشهای مهم صورتجلسه، ثبت اظهارات کتبی و رسمی افراد ساکن در محل سکونت متوفی درباره اموال خارجشده یا مخفیشده است. این اظهارات برای شفافسازی مالکیت و جلوگیری از اختلافات آتی ضروری است. در واقع، تمامی این اطلاعات باید با دقت و بدون ابهام ثبت شوند تا از هرگونه ادعای متعارض در مراحل بعدی تقسیم ارث جلوگیری شود.
پلمپ ملک ورثهای معمولاً به درخواست وارثان، وصی، طلبکاران متوفی یا نمایندگان قانونی صورت میگیرد تا از دسترسی غیرمجاز به اموال یا تغییر در وضعیت آن ممانعت شود. این اقدام بهویژه در مواردی کاربرد دارد که احتمال سوءاستفاده برخی از ورثه یا اشخاص ثالث وجود دارد. پس از پلمپ، اموال تا زمان تکمیل مراحل قانونی تقسیم ارث، تحت حفاظت باقی میمانند و تقسیم نهایی مطابق با سهمالارث هر وارث انجام میشود.
منبع
- عالی