پونه کوهی یک گیاه اصلی شناخته شده در سراسر جهان است. این گیاه دارویی بوی قوی دارد و به وعدههای غذایی طبع گرم اضافه میکند. علاوه بر آن طعم تندی و شیرینی خاصی نیز دارد. پونه کوهی میتواند هم به صورت تازه هم خشک شده و هم به صورت روغن استفاده شود و تمام انواع آن برای سلامتی مفید هستند.
با وجود این که هر بار، مقدار کمی از آن مصرف میشود اما مواد مغذی آن زیاد است. فقط یک قاشق سوپ خوری از پونه کوهی ۸ درصد از مقدار روزانه مورد نیاز از ویتامین K را برای شما فراهم میکند. تحقیقات، خواص بسیار زیاد پونه کوهی، از توانایی مقابله با باکتریها تا خاصیت ضد التهابی آن را ثابت کردهاند. در ادامه شش مورد از خواص این گیاه ارزشمند را بررسی میکنیم.
۱. سرشار از آنتی اکسیدان
پونه کوهی سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که از آسیب توسط رادیکالهای آزاد مقابله میکند. رادیکالهای آزاد باعث بیماریهای مزمن مانند سرطان و مشکلات قلبی میشود. در بسیاری از تحقیقات یافت شد که پونه کوهی و روغن آن، آنتیاکسیدان زیادی دارند.
روغن پونه کوهی سرشار از دو آنتیاکسیدان به نام کارواکرول و تیمول است. این دو ماده از سلولها در مقابل رادیکالهای آزاد محافظت میکنند. در مقایسه با غذاهای غنی از آنتیاکسیدان مانند میوهها و سبزیجات، پونه کوهی میتواند مقدار زیادی از این ماده را فراهم کرده و سلامتی را تقویت کند.
۲. مقابله با باکتری ها
همانطور که گفتیم پونه کوهی سرشار از آنتیاکسیدان است. بعضی از تحقیقات نشان دادهاند که آنتیاکسیدان موجود در این گیاه، رشد دو نوع باکتری که باعث عفونت میشوند را متوقف میکند. یک تحقیق دیگر نیز نشان داد پونه کوهی در مقابل ۲۳ نوع باکتری عملکرد خوبی دارد. در یک مطالعه دیگر نیز عملکرد آنتیاکسیدانی روغن پونه کوهی، آویشن و مریم گلی بررسی شد که پونه کوهی بعد از آویشن در رتبه دوم قرار گرفت و عملکرد خوبی از خود نشان داد.
متاسفانه تحقیقات، محدود به مطالعات آزمایشگاهی هستند و برای اثبات تاثیرگذاری این گیاه بر انسانها نیاز به تحقیقات بیشتر است.
۳. خاصیت ضد سرطان
آنتی اکسیدانهای موجود در پونه کوهی علاوه بر جلوگیری از آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد، میتواند از سرطان نیز جلوگیری کند.
بعضی از تحقیقات آزمایشگاهی نشان میدهند آنتی اکسیدان ممکن است بتواند سلولهای سرطانی را از بین ببرد. در یک مطالعه آزمایشگاهی، سلولهای سرطانی با پونه کوهی درمان شدند و نشان داده شد پس از دریافت عصاره پونه کوهی رشد سلولها متوقف شد.
یک تحقیق دیگر نیز نتیجه گرفت کارواکرول موجود در پونه کوهی از رشد سلولهای سرطانی و تجمع آنها جلوگیری میکند. در نظر داشته باشید که در این مطالعات مقدار زیادی از پونه کوهی مورد استفاده قرار میگیرد. تحقیقات بیشتر بر روی انسانها با مقدار دوز نرمال همچنان باید انجام شود.
۴. کاهش عفونت های ویروسی
علاوه بر مقاومت در برابر باکتری، بعضی از تحقیقات نشان دادهاند پونه کوهی و مواد موجود در آن میتواند از عفونتهای ویروسی نیز جلوگیری کند.
کارواکرول و تیمول دو مادهای هستند که خاصیت ضد ویروسی آنها ثابت شده است. در یک تحقیق آزمایشگاهی کارواکرول، نوروویروس که باعث اسهال، تهوع و معده درد میشود را در یک ساعت غیرفعال کرد. در یک مطالعه آزمایشگاهی دیگر نیز کاروکرول و تیمول ۹۰ درصد از ویروسهای هرپس را از بین بردند. در حالی که این تحقیقات انجام شدهاند اما هنوز مطالعات بیشتر در مورد پونه کوهی مورد نیاز است.
۵. کاهش التهاب
التهاب یک پاسخ طبیعی سیستم ایمنی بدن به آسیب و یا بیماری است. در حالی که التهاب اگر طولانی شود میتواند باعث بیماریهایی نظیر مشکلات قلبی، دیابت و بیماریهای خودایمنی شود؛ نشان داده شده است آنتیاکسیدانهای موجود در این میتواند التهاب را کم کند. کارواکرول نیز خاصیت ضدالتهابی دارد. در یک مطالعه حیوانی، کارواکرول التهاب را در موشها تا ۵۷ درصد کاهش داد. در تحقیق دیگری نیز، روغن آویشن و پونه کوهی، التهاب را در موشها به خصوص آنهایی که کولیت داشتند، کاهش داد. به یاد داشته باشید این مطالعات در حیوانات و با مقدار زیادی از این گیاه انجام شده است، برای اثبات خاصیت پونه کوهی در انسانها با مقدار مصرف طبیعی، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
۶. مصرف راحت
ممکن است فکر کنید فقط برای تزیین در غذاهایی مانند پیتزا و پاستا استفاده میشود اما باید بدانید این گیاه را میتوانید از راههای مختلف مصرف کنید. میتوانید با برگ گیاه پونه کوهی را و سبزیجات دیگر سالاد درست کنید و با فلفل و ادویههای دیگر به آن طعم بدهید. هم به صورت تازه، هم خشک شده و هم روغن، قابل استفاده است پس برای اضافه کردن آن به رژیم غذاییتان مشکلی نخواهید داشت.
سخن آخر
پونه کوهی گیاهی است که میتواند به سلامتی شما کمک کند. این گیاه سرشار از آنتیاکسیدان است که میتواند با عفونتهای ویروسی و باکتریایی مقابله کند، سلولهای سرطانی را از بین ببرد و التهاب را کم کند. با وجود این که تحقیقات آزمایشگاهی و حیوانی در دسترس هستند اما همچنان به تحقیقات انسانی بیشتری نیاز است. خوشبختانه گیاهی است که میتوان آن را با شکلهای مختلف مصرف کرد و به راحتی در رژیم غذایی گنجاند.