استرس بر روی بدن چه تاثیری دارد؟
در ترافیک گیر کرده‌اید، به یک جلسه مهم دیر می‌رسید و عقربه‌های ساعت را می‌بینید که به جلو می‌روند. هیپوتالاموس، یک عضو برج مانند کوچک در مغز شما تصمیم می‌گیرد که دستور بدهد: هورمون‌های استرس را آزاد کن! این هورمون‌ها همان پاسخ بدن‌تان است.
تپش قلب‌تان بیشتر می‌شود، سرعت تنفس‌تان افزایش می‌یابد و عضلات‌تان منقبض می‌شوند. درواقع این پاسخ در بدن شما طراحی شده تا از شما در مواقع اضطراری محافظت کند. اما زمانی که این پاسخ هر روز اتفاق بیفتد، سلامتی شما در خطر خواهد افتاد.
هر چیزی از اتفاقات روزانه مانند: بیماری جدید، جنگ و یا مرگ عزیز می‌تواند دلیل استرس باشد.
استرس در کوتاه مدت می‌تواند برای سلامتی مفید باشد. درواقع استرس می‌تواند در حل کردن مسائل و مشکلات به شما کمک کند. بدن شما با آزادسازی هورمون استرس که نتیجه آن افزایش ضربان قلب، تنفس و انقباض عضلات است، به استرس پاسخ می‌دهد.
زمانی که پاسخ بدن‌تان به استرس متوقف نمی‌شود و سطح استرس برای مدت زیادی بالا می‌ماند، سلامتی شما آسیب می‌بیند. استرس مزمن و طولانی باعث بروز نشانه‌هایی می‌شود که سلامتی شما را تهدید خواهند کرد مانند: کج خلقی، اضطراب، افسردگی، سردرد و بی‌خوابی.
-
تاثیرات استرس بر هریک از اعضای بدن
-
سیستم عصبی مرکزی و غدد درون ریز
سیستم عصبی مرکزی شما مسئول پاسخ به استرس است. در مغز، هیپوتالاموس نقش خود را ایفا کرده و به غدد درون ریز دستور می‌دهد تا هورمون‌های استرس که همان آدرنالین و کورتیزول هستند را ترشح کند. این دو هورمون، با افزایش ضربان قلب، خون را به سمت مناطقی که در مواقع استرس‌زا بیشتر به آن احتیاج است، می‌فرستند مانند: عضلات، قلب و دیگر ارگان‌ها.
زمانی که موقعیت استرس‌زا از بین می‌رود، هیپوتالاموس به تمام این سیستم‌ها دستور می‌دهد تا به حالت طبیعی خود بازگردند.
اگر سیستم عصبی مرکزی موفق نشود به حالت طبیعی برگردد و یا اگر موقعیت استرس‌زا از بین نرود، این پاسخ ادامه می‌یابد.
استرس طولانی مدت باعث رفتارهای خاصی مانند: پرخوری و یا کم‌خوری، استفاده از الکل و یا مواد مخدر و مشکلات اجتماعی و انزوا می‌شود.
-
سیستم تنفس و قلبی عروقی
هورمون‌های استرس، بر روی سیستم تنفس و قلبی عروقی تاثیر می‌گذارند. در زمان پاسخ بدن به استرس، شما سریع‌تر نفس می‌کشید تا اکسیژن بیشتری به بدن برسد در نتیجه اگر مشکلات تنفسی مانند آسم دارید استرس تنفس شما را به مراتب سخت‌تر می کند.
زمان استرس، قلب نیز خون را سریع‌تر پمپ می‌کند. هورمون‌های استرس باعث می‌شوند، رگ‌ها تنگ شوند و اکسیژن بیشتری به سمت عضلات برود به این ترتیب شما قدرت بیشتری برای مقابله خواهید داشت اما این موضوع می‌تواند فشار خون شما را بالا ببرد.
در نتیجه، استرس طولانی مدت باعث می‌شود قلب شما برای مدت طولانی سخت کار کند. زمانی که فشار خون شما بالا برود، قلب‌تان بیشتر مستعد سکته خواهد بود.
-
سیستم گوارش
در مواقع استرس، کبد شما گلوکوز و یا شکر بیشتری تولید می‌کند تا شما انرژی کافی داشته باشید. اگر تحت فشار استرس طولانی مدت باشید، بدن شما نمی‌تواند از پس این گلوکوزهای اضافی بر بیاد در نتیجه ریسک ابتلا به دیابت نوع دو افزایش پیدا می‌کند.
افزایش هورمون‌ها، افزایش ضربان قلب و ریتم تنفس تند، سیستم گوارش شما را مختل می‌کند. با افزایش ترشح اسید معده شما مستعد سوزش قلب و رفلاکس معده خواهید بود. استرس، باعث زخم معده نمی‌شود اما می‌تواند ریسک ابتلا به آن را افزایش داده و یا زخم‌های پنهان معده را تحریک کند.
استرس همچنین بر حرکت غذا در معده نیز تاثیر می‌گذارد که نتیجه آن اسهال و یا یبوست است. شما همچنین می‌توانید تهوع و استفراغ و یا معده درد را تجربه کنید.
-
سیستم عضلانی
زمانی که استرس دارید عضلات شما برای جلوگیری از آسیب، منقبض می‌شوند. عضلات بلافاصله بعد از استرس تمایل به رها شدن دارند اما اگر استرس برای مدت طولانی باقی بماند عضلات نمی‌توانند رها شوند و درنتیجه‌ی انقباض عضلات، سردرد، کمردرد و شانه درد را تجربه خواهید کرد. در طول زمان، این موضوع تبدیل به یک چرخه‌ی ناسالم خواهد شد به طوری که دیگر نمی‌توانید ورزش کنید و مجبور به استفاده از مسکن خواهید شد.
-
سیستم جنسی و تولید مثل
استرس هم برای جسم و هم برای ذهن خسته کننده است. کاهش میل جنسی زمانی که تحت فشار استرس هستید موضوع عجیبی نیست. درحالی که استرس کوتاه مدت ترشح هورمون تستوسترون در مردان را افزایش می‌دهد اما تاثیر آن در طولانی مدت باقی نمی‌ماند.
اگر استرس برای مدت زیادی باقی بماند، سطح هورمون تستوسترون کاهش می‌یابد که در نتیجه‌ی آن تولید اسپرم تحت تاثیر قرار می‌گیرد و باعث اختلال در نعوظ می‌شود. استرس طولانی مدت همچنین باعث عفونت در سیستم تولید مثل مانند: عفونت پروستات و بیضه می‌شود.
در زنان استرس، چرخه قاعدگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث قاعدگی‌های نامنظم، سخت‌تر و دردناک‌تر می‌شود. استرس طولانی مدت همچنین باعث بروز علایم فیزیکی یائسگی می‌شود.
-
سیستم ایمنی
استرس سیستم ایمنی را تحریک می‌کند که درواقع در شرایط اضطراری یک مزیت محسوب می‌شود. درواقع این تحریکات می‌تواند باعث جلوگیری از عفونت و یا زخم شود. اما در زمان طولانی، استرس باعث کاهش قدرت سیستم ایمنی شده و پاسخ بدن به موقعیت‌های ناشناخته را کاهش می‌دهد. افرادی که مدام تحت استرس هستند بیشتر مستعد بیماری‌هایی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی هستند. همچنین استرس باعث می‌شود زمان بهبودی شما از بیماری نیز افزایش پیدا کند.