تاریخچه ورود پیتزا به ایران؛ این فست‌فود پرطرفدار چه زمانی وارد سفره ایرانی‌ها شد؟
عجیب نیست اگر بگوییم که پیتزا پرطرفدارترین غذای جهان است. این غذای خوش‌مزه که خاستگاه آن کشور ایتالیا است، از چند دهه گذشته وارد ایران شد و جای خود را بین ایرانیان باز کرد؛ به‌طوری که بین همه مردم از کودکان خردسال گرفته تا پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، عاشقان بسیاری دارد و دیدن کسی که به پیتزا بی‌علاقه باشد، برایمان به‌شدت تعجب‌آور است. با ما همراه باشید تا تاریخچه پیتزا در جهان و ورود پیتزا به ایران را بررسی کنیم.
تاریخچه پیتزا در جهان
معروف است که پیتزا برخاسته از کشور ایتالیا است، هر چند در منابع مختلفی ذکر شده که تاریخچه پیتزا در جهان به چند صد سال پیش از این و به روم باستان و یونان می‌رسد. ظاهرا در آن زمان پیتزا نانی بوده که سطحش را با روغن زیتون، سیر و انواع سبزیجات می‌پوشاندند. حتی گفته شده که سربازان ساسانی و هخامنشی نیز روی سپرهای خود خمیری پهن کرده، سطح آن را با پنیر و خرما می‌پوشاندند و بعد از پخت آن روی آتش، غذایشان را می‌خوردند. بنابراین شاید تاریخچه پیتزا، به خود ایران برسد!
اما پیتزاهای مدرن و امروزی در ناپلِ ایتالیا شکل گرفتند. در قرن هجدهم زمانی که هنوز مردم ایتالیا گوجه‌فرنگی را به‌عنوان میوه‌ای سمی می‌شناختند و از آن فقط برای تزیینات استفاده می‌کردند، مردم فقیر که باید خود را با کمترین هزینه سیر می‌کردند، به‌سراغ گوجه‌فرنگی رفتند. آنها گوجه‌فرنگی را به‌همراه روغن زیتون و سبزیجات، روی نان تخت می‌ریختند و می‌خوردند. به این ترتیب، پیتزا در ابتدا به‌عنوان غذایی فقیرانه شناخته می‌شد اما به مرور زمان وارد سبد غذایی اقشار مرفه شد.
داستان از این قرار است که پس از سفر پادشاه اومبرتو و همسرش مارگریتا به ناپل، از آشپزی به نام «رافائل اسپوزیتو» خواسته شد برای پادشاه و همسرش غذایی تهیه کند. او سه نوع پیتزای مختلف تهیه کرد. سومین پیتزا به تقلید از رنگ‌های سفید، قرمز و سبز پرچم ایتالیا، با ترکیبی از پنیر موزارلا، گوجه‌فرنگی و ریحان پخته شد. ملکه مارگریتا که پیش از آن هرگز پیتزا نخورده بود، به‌شدت از این غذا لذت برد. رافائل اسپوزیتو هم پیتزای مورد علاقه ملکه را «پیتزا مارگریتا» نامید؛ هرچند که این نوع پیتزا با ترکیبات مشابه، بین سال‌های ۱۷۹۶ تا ۱۸۱۰ نیز در ناپل سرو می‌شده است.
به هر جهت این رویداد و موفقیت رافائل اسپوزیتو در تهیه غذا برای پادشاه و ملکه باعث شده است که تاریخچه شکل‌گیری پیتزا را به او نسبت دهند و از او به نام پدر پیتزای مدرن نام ببرند.
شروع طعم خوش پیتزا در ایران
پیتزا در ایران با آنچه در ایتالیا وجود دارد، متفاوت است. اگر پیتزای ایتالیایی را به‌خصوص در روزهای اول تولدش با آنچه که امروز در ایران به‌عنوان پیتزا می‌شناسیم مقایسه کنیم، با دو غذای به‌شدت متفاوت روبه‌رو می‌شویم. پیتزای ایتالیایی با خمیر بسیار نازک پخته می‌شود و معمولا میزان مواد روی خمیر آن‌چنان زیاد نیست. پیتزایی که مناسب ذائقه اکثر ایرانی‌ها است، به پیتزای آمریکایی نزدیک‌تر است یعنی پیتزایی با خمیر ضخیم‌تر و پرملات‌تر. پیتزایی که سطح آن با انواع گوشت، سوسیس و ژامبون پر شده باشد، همان پیتزای آمریکایی است که دل ایرانی‌ها را هم برده است. اگرچه امروزه پیتزای ایتالیایی هم طرفداران ایرانی خود را دارد و بسیاری از فست‌فودی‌ها و پیتزافروشی‌های ایران، هر دو نوع پیتزای ایتالیایی و آمریکایی را سرو می‌کنند.
پیتزا داوود، اولین پیتزافروشی ایران
سال ۱۳۴۰ کافه کوچکی در آلمان، جایی است که داوود و دوستش برای اولین بار طعم خوش پیتزا را می‌چشند. آنها پس از این تجربه خوش‌مزه، تصمیم می‌گیرند پیتزا را با خود به ایران بیاورند و به این ترتیب نخستین پیتزا فروشی ایران در مغازه‌ای کوچک در خیابان نوفل‌لوشاتو افتتاح می‌شود. پیتزا داوود بین پیتزادوستان بسیار معروف است. حتی کسانی که تابه‌حال طعم پیتزاهای داوود را نچشیده‌اند، او را به‌عنوان واردکننده پیتزا به ایران می‌شناسند. پیتزاداوود با گذشت شصت‌سال از زمان افتتاحش، مشتریان خود را حفظ کرد و به فعالیت خود ادامه داد. داوود فرجی‌پور مالک پیتزا داوود که همه او را عمو داوود صدا می‌زنند در آذر ماه ۱۴۰۰ درگذشت.
اولین پیتزافروشی لوکس ایران نیز چند سال پس از پیتزا داوود افتتاح شد. «پیتزا پنتری» اولین پیتزافروشی لوکس ایران است که در سال ۱۳۴۷ توسط یک جوان ایرانی به نام رضا رئیسی که تحصیل‌کرده آمریکا بود، در خیابان ویلا تأسیس شد.
پیتزا داوود و پیتزا پنتری قدیمی‌ترین پیتزافروشی‌های ایران هستند که تا امروز هم بین عاشقان پیتزا، جزو گزینه‌های مطرح و پرطرفدارند.
پیتزا در یک‌قدمی
پیتزا از آن دسته غذاهایی است که به محض شنیدن نامش یا دیدن تصویرش دهانمان آب می‌افتد و دلمان می‌خواهد همان موقع یک پیتزای کامل جلوی‌مان باشد و میل کنیم. اما همیشه امکان اینکه بتوانیم برای خرید یک پیتزای خوش‌مزه بیرون برویم، وجود ندارد. اکثر افراد هم حال و حوصله پختن پیتزا را ندارند و دلشان می‌خواهد بنشینند و یک نفر دیگر پیتزای حاضر و آماده را برایشان سرو کند. در این مواقع، سفارش انلاین پیتزا راهگشا است. به‌سادگی و با استفاده از یک پلتفرم ثبت درخواست و ارسال پیتزاهای تازه می‌توانیم به دنیایی از پیتزاهای متنوع و خوش‌مزه دست پیدا کنیم و پیتزای دلخواهمان را سفارش دهیم. این شاید بهترین خدمتی باشد که تکنولوژی تا به امروز به ما کرده است!
ساده و خلوت یا سنگین و پرملات؟
حالا شما بگویید. حالا که در ایران و به لطف انواع پتلفرم ثبت درخواست و ارسال پیتزاهای تازه به هر دو نوع پیتزاهای ایتالیایی و آمریکایی دسترسی داریم، انتخاب شما کدام یکی است؟ فکر می‌کنید پیتزاهای پرملاتی که ما در ایران سرو میکنیم خوش‌مزه‌ترند یا پیتزاهای نازک و خلوت ایتالیایی؟
- عالی