اکنون که یک سال پراسترس از شیوع کرونا میگذرد، اعصاب همگی فرسوده شده است. گاهی پیش میآید که سرحال نباشیم که ممکن است مربوط به شرایط همهگیری کرونا باشد و یا به مربوط به عوامل دیگر. حتماً روابطی با خویشاوندان، دوستان و همکارانتان داشتید که نیاز به بازنگری و بهبود داشته باشند و در این شرایط است که اهمیت عذرخواهی کردن به چشم میآید و یادگیری روش های عذرخواهی کردن مهم میشود.
مهم نیست که مقصر کیست، گاهی فقط یک جمله ساده “متاسفم” مانند آبی بر روی آتش است. ولی اگر بلد نباشید چگونه اینکار را بکنید اوضاع را خرابتر خواهید کرد.
مولی هاوز، دکترای روانشناسی بوستون، چهارچوبهای یک عذرخواهی مطلوب را بیان میکند و میگوید ابتدا سعی کنید آزردگی طرف مقابلتان را درک کنید. سپس ابراز پشیمانی صادقانه داشته باشید و درصدد جبران آن باشید و به طرف مقابل اطمینان خاطر دهید که دیگر چنین چیزی تکرار نخواهد شد.
-
با یاد گیری روش های عذرخواهی راحت عذرخواهی کنید
دکتر هاوز برای این موضوع راهکارهای ارائه کرده است:
-
قبل از هر اقدامی برای عذرخواهی، خوب به طرف مقابلتان گوش دهید
بعضی اوقات عذرخواهی یک کار ساده و کار آمد است. فرض کنید در فروشگاه به کسی تنه زدید و تمام خریدهایش را روی زمین پرت کردید، چارهای جز اینکه بلافاصله بگوید عذر میخواهم، ندارید و با کمک کردن به او در جمع کردن وسایلش اوضاع را سامان میدهید.
ولی در شرایط پیچیدهتر سریع عذرخواهی کردن، کاری از پیش نمیبرد. ولی چه باید کرد؟
ابتدا باید به آرامی از طرف مقابل بپرسید که چه شده تا به احساس واقعی او پی ببرید. پس به معنی واقعی کلمه دهان خود را بسته و فقط گوش کنید. گوش کردن فعال که شامل تماس چشمی نیز هست، نشان میدهد که حواس شما کاملاً به طرف مقابلتان است و در حال آماده کردن جواب برای او نیستید. این کار به شما کمک میکند که واقعاً درک کنید کارتان چه تاثیری بر طرف مقابل داشته است. با این روش، عذرخواهی شما بسیار دقیق و مؤثر خواهد بود.
-
عذر خواهی خود را از قبل آماده کنید
همه افراد به یک شکل وارد گفتگو نمیشوند.
اگر میخواهید از کسی که رنجاندهاید، طلب بخشش کنید، از روشی که برای او راحتتر است، استفاده کنید.
ممکن است برای او استفاده از تلفن، پیام و یا سایر رسانهها مناسبتر باشد. اگر عذرخواهی شما به صورت کتبی است، قبل از ارسال، آن را به کسی که مورد اعتماد شماست، نشان دهید. حتی اگر عذرخواهی شما خصوصی است، ابتدا آن را بنویسید تا بتوانید به کلامتان سر و سامان دهید.
-
هنگام عذر خواهی دقیق و جزئی نگر باشید
اذعان به اینکه شما مقصر هستید همیشه کافی نیست. اگر کسی که او را رنجاندهاید، بیان کرد که شما چگونه او را آزردهاید، در این هنگام شما شروع کنید به ابراز پشیمانی و توضیح دهید که چرا این اتفاق افتاد.
بگویید که چگونه درصدد جبران اشتباهتان هستید.
نکته کلیدی این است که پس از ارائه توضیحات، به طرف مقابل بفهمانید که میدانید چگونه باعث این رنجش شدهاید و با گفتن اینکه در آینده چقدر تلاش خواهد کرد که مانع تکرار اتفاق شوید، ادامه دهید.
برای مثال وقتی کسی از این ناراحت است که شما جواب تلفنش را ندادهاید، باید بگویید “متاسفم که در دسترس نبودم. من تمام وقت مشغول کار بودم، ولی این اشتباه من را توجیه نمیکند. تو برای من مهمی و میدانم که این کارم تو را رنجانده است. بعد از این زمانی که بیکار هستم و میتوانم با تو صحبت کنم پیامک میفرستم”.
-
عذرخواهی خود را مشروط نکنید
وقتی به طرف مقابل میگویید “اگر موجب ناراحتی تو شدم، عذر میخواهم” یا “متاسفم، ولی فکر نمیکردم ناراحت شوید”، این عذرخواهی کار شما را زیر سوال میبرد.
شک کردن به اینکه آیا طرف مقابل را واقعاً رنجاندهاید یا نه، به این معنی است که شما مسئولیت کاری را که کردهاید به عهده نمیگیرید.
در چنین مواقعی، طرف مقابل حالت دفاعی خواهد گرفت. پس مردد نباشید و عذرخواهی خود را به صورت شفاف بیان کنید.
گاهی ممکن است بخواهید از فرصت عذرخواهی برای تکرار ناراحتیهای گذشتهی خود استفاده کنید. حواستان باشد عذرخواهی فرصتی برای بحث و مرور دلخوریهای گذشته نیست. بلکه باید در این فرصتها با طرف مقابل گفتگو کنید.
گفتگویی که باید با بیان احساسات و عواطف طرف مقابل شروع شود. پس دقت کنید از فرصت عذرخواهی برای بیان عواطف خود استفاده نکنید.
-
یاد داشته باشید که قدرت عمل بیشتر از کلمات است
برخلاف رسایی و بلاغت عذرخواهی کلامی، عملگرایی نتیجه بهتری میدهد.
تلاش کنید تا راهی عملی برای التیام زخمهایی که ایجاد کردهاید، بیابید.
-
صبور باشید
بهبود یک رابطه نیازمند تلاشهای مکرر است.
شما باید تمام تلاش خود را برای جبران اشتباهاتتان بکنید، حتی اگر آشتی و دوستی دوباره تضمین شده نباشد. ولی این را بدانید که اگر خیلی زیاد هم طول بکشد، بالاخره بخشیده خواهید شد.
-
به یاد داشته باشید هرگز برای عذرخواهی دیر نیست
بعضی اوقات افراد قبل از اینکه ما فرصتی برای عذرخواهی پیدا کنیم، ما را ترک میکنند و گاهی اتفاقات آن چنان پشت سرهم می افتند، که عذرخواهی غیرممکن میشود.
ولی اگر در شرایطی قرار گرفتید که عذرخواهی ممکن نیست و یا حتی نمیدانید چطور باید این کار را بکنید، هرگز احساسات خود را سرکوب نکنید.
به جای این کار با یک دوست، یک درمانگر مشورت کنید. آنها به شما کمک خواهند کرد تا با این احساس عدم بخشیده شدن کنار بیایید.
شما از چه روش های عذرخواهی استفاده میکنید؟
- عالی