زنجبیل یک گیاه گلدار است و منشا آن جنوب شرقی آسیاست. و بین سالمترین و خوشمزهترین ادویهها جای میگیرد. این گیاه متعلق به خانوادهی زینجیبراکئا که به خانوادهی زردچوبه و هل نزدیک است، میباشد.
ریشهی این گیاه به عنوان ادویه استفاده میشود.هم به صورت تازه هم خشک شده هم به صورت پودر و یا روغن و شربت نورد استفاده قرار میگیرد. این ادویه در دستور بسیاری از غذاها نیز یافت میشود و همچنین در بعضی محصولات غذایی و آرایشی دیده میشود. در ادامه ۸ خاصیت زنجبیل به عنوان گیاه دارویی بر اساس تحقیقات را بررسی خواهیم کرد.
۱. زنجبیل : حاوی جینجرول، ماده دارویی قوی
زنجبیل در طول تاریخ در بسیاری از داروها و روشهای درمانی استفاده شده است. این ادویه برای بهبود هضم غذا، کاهش تهوع و درمان آنفولانزا و سرماخوردگی استفاده میشود.
طعم و بوی خاص آن از روغن طبیعی زنجبیل که بخش اصلی آن جینجرول است، میآید. جینجرول ماده اصلی در این گیاه است و دلیل خاصیت زیاد این ادویه در درمان بیماریها است. جینجرول خاصیت ضد التهابی و تاثیر آنتیاکسیدانی زیادی دارد.
۲. درمان انواع تهوع
زنجبیل در افرادی که تحت درمان جراحی هستند، تهوع و استفراغ را کاهش میدهد.
همچنین تهوع ناشی از شیمی درمانی را نیز از بین میبرد اما همچنان در این مورد، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
انواع تهوع مانند: تهوع صبحگاهی، تهوع ناشی از بارداری نیز با مصرف این گیاه بهبود مییابد.
طبق بررسی ۱۲ تحقیق که شامل ۱۲۷۸ خانم باردار بود، مصرف ۱.۱ تا ۱.۵ گرم زنجبیل میتواند به مقدار زیادی تهوع را کم کند. این مطالعه نشان داد که زنجبیل بر فاصله بین استفراغها تاثیری ندارد. در حالی که به نظر میآید مصرف آن ایمن است اما اگر باردار هستید بهتر است برای مصرف با پزشک خود مشورت کنید. پیشنهاد میشود زنان بارداری که به زایمان نزدیک هستند بهتر است زنجبیل مصرف نکنند.
۳. کاهش وزن
طبق تحقیقات حیوانی و انسانی، زنجبیل میتواند به کاهش وزن کمک کند.
یک بررسی در سال ۲۰۱۹ نتیجه گرفت که مصرف مکمل زنجبیل، وزن را کاهش داده و سایز دور کمر و باسن را در افراد چاق کم میکند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ بر ۸۰ زن مبتلا به چاقی انجام شد و نشان داده شد که زنجبیل میتواند شاخص توده بدن و میزان انسولین خون را کاهش دهد. افراد شرکت کننده در این مطالعه دوز بالایی از زنجبیل به مقدار ۲ گرم برای ۱۲ هفته دریافت کردند.
در یک تحقیق دیگر در مورد غذاهای تاثیرگذار در سال ۲۰۱۹ نیز نشان داده شد، زنجبیل تاثیر مثبتی بر چاقی و کاهش وزن دارد، اما با این وجود، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. شواهد در مورد تاثیر زنجبیل بر جلوگیری از چاقی در حیوانات بیشتر است. موشهایی که آب زنجبیل و یا عصاره آن را دریافت کردند کاهش وزن چشمگیری داشتند با وجود اینکه رژیم غذایی آنها پرچربی بود. توانایی زنجبیل در کاهش وزن مربوط به مکانیسمهای خاصی است مانند پتانسیل زنجبیل برای افزایش کالری سوزی و کاهش التهاب.
۴. بهبود آرتروز
آرتروز یک بیماری شایع است که دلیل آن فرسودگی مفاصل در بدن است که باعث درد مفاصل و سفتی میشود.
یک بررسی مطالعاتی نشان داد کسانی که با زنجبیل درمان میشوند، درد مفاصل در آنها کاهش مییابد. تنها یک نارضایتی آن هم به دلیل طعم آن در این مطالعه گزارش شد. طعم زنجبیل و ناراحتی معده باعث شد ۲۲ درصد از شرکت کنندگان مطالعه را ترک کنند. شرکت کنندگان، روزانه ۵۰۰ میلی گرم تا ۱ گرم به زنجبیل به مدت ۳ تا ۱۲ هفته داده شد. تعداد زیادی از این افراد، مبتلا به آرتروز زانو بودند.
یک تحقیق دیگر در سال ۲۰۱۱ نشان داد ترکیب روغن زنجبیل، بنه، دارچین و کنجد میتواند درد و خشکی مفاصل در افراد مبتلا به آرتروز زانو را کاهش میدهد.
۵. کاهش قند خون و بهبود بیماری های قلبی
این موضوع در تحقیقات، موضوع جدیدی است اما زنجبیل میتواند خاصیت ضد دیابت نیز داشته باشد.
در یک مطالعه در سال ۲۰۱۵، ۴۱ فرد با دیابت نوع دو مورد بررسی قرار گرفتند. به آنها، روزانه ۲ گرم پودر زنجبیل داده شد. قند خون افراد تا ۱۲ درصد کاهش یافت و هموگلوبین نوع A1c که یک معیار برای سطح قند خون در طولانی مدت است، افزایش یافت. اما بعد از ۱۲ هفته این نوع هموگلوبین تا ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد. همچنین ۲۸ درصد کاهش میزان آپولیپروتئین و ۲۳ درصد میزان MDA کاهش یافت. افزایش این دو مورد ریسک ایتلا به بیماریهای قبلی را بالا میبرد.
در نظر داشته باشید که این نظرات فقط بر مبنای تحقیقات کوچک است. نتایج ممکن است تاثیرگذار باشد اما برای اثبات آن تحقیقات وسیعتری مورد نیاز است. در یک اخبار جالب در سال ۲۰۱۹، یک مطالعه به نمایش در آمد. این تحقیق نتیجه گرفت در افراد مبتلا به دیابت نوع دو، هموگلوبین نوع A1c، به شدت کاهش یافت. اما تاثیر این گیاه بر میزان قند خون ناشتا ثابت نشده است.
۶. درمان سو هاضمه مزمن
سو هاضمه مزمن با درد و ناراحتی در قسمت بالایی معده مشخص میشود. گمان میشود تاخیر در تخلیه معده یک نشانه در سوهاضمه است.
جالب است که نشان داده شد زنجبیل سرعت تخلیه معده را بیشتر میکند. به افراد مبتلا به سو هاضمهای که علت آن مشخص نیست، کپسول زنجبیل داده شد و یک ساعت بعد به همهی آنها سوپ دادند. بعد از ۱۲.۳ دقیقه، معده کسانی که این گیاه را مصرف کرده بودند، خالی شد.
۷. کاهش دردهای قاعدگی
دیسمنوره به دردی که در طول چرخه قاعدگی وجود دارد، گفته میشود.
یکی از موارد استفاده از زنجبیل، به هدف کاهش درد از جمله دردهای قاعدگی است.
در یک مطالعه در سال ۲۰۱۹، به ۱۵۰ زن زنجبیل و داروی مسکن غیر استروئیدی داده شد. به سه گروه آنها، به طور روزانه، ۲۵۰ میلی گرم پودر زنجبیل، ۲۵۰ گرم مفنامیک اسید و ۴۰۰ میلی گرم ایبوبروفن داده شد. در آخر نشان داده شد این گیاه به اندازه هر دو داروی مسکن، درد را کاهش میدهد. در حالی که نتایج این تحقیقات خوشایند است اما تحقیقات با کیفیتتر و با شرکت کنندگان بیشتر همچنان مورد نیاز است.
۸. کاهش کلسترول خون
سطح بالای کلسترول ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی را بالا میبرد.
غذایی که مصرف میشود تاثیر بسزایی در میزان کلسترول خون دارد.
در یک مطالعه در سال ۲۰۱۸، به افراد مبتلا به چربی خون، به ۳۰ نفر، روزانه ۵ گرم پودر زنجبیل داده شد. در مدت سه ماه میزان کلسترول خون آنها تا ۱۷.۴ درصد کاهش یافت. با وجودی که تاثیر بر کلسترول، قابل توجه بود اما باید در نظر داشت که در این تحقیق، مقدار زیادی از زنجبیل مصرف شد. در واقع مقدار دوز مصرفی ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از حد طبیعی بود به همین علت مصرف روزانه ۵ گرم زنجبیل، برای دیدن نتیجه، کمی سخت است.
در یک تحقیق قدیمیتر در سال ۲۰۰۸، به افراد، روزانه، سه گرم زنجبیل داده شد و در ۴۵ روز میزان کلسترول خون آنها تا ۱۰ درصد کاهش یافت. این نتایج با یک تحقیق دیگر بر موشهای مبتلا به چربی خون و دیابت نیز ثابت شد. در شرکت کنندگان حاضر در تحقیق ۲۰۰۸ همانند موشها، کاهش سطح تریگلیسرید دیده شد.